Təmkin Cəfərov, Trend-in İran redaksiyasının icmalçısı
İranda IX çağırış parlament seçkilərinin birinci turu başa çatıb. Parlamentdə 290 yerdən 65-nin taleyi ikinci tura qalsa da, birinci turun nəticələrinə görə, İranın ali lideri Ayətullah Əli Xamneyinin tərəfdarları olan "Mühafizəkarların (Üsulgəra) Birlik Cəbhəsi" koalisiyası parlamentdəki əksəriyyət yerləri qazana bilib.
İranın Ekspertlər Şurasının (Assembly of Experts) rəhbəri Ayətullah Məhəmmədrza Məhdəvi Kəninin rəhbərliyi altında seçkilərə qatılan "Mühafizəkarların Birlik Cəbhəsi"nin əsas rəqibi Əhmədinejadın hakimiyyəti zamanı vəzifələrindən uzaqlaşdırılmış şəxslərdən ibarət "İslam İnqilabının Sabitliyi Cəbhəsi" olub. Bu koaliasiyanın namizədləri müstəqil namizədlərdən də az sayda parlamentdə yer qazana biliblər. Ancaq burada ən diqqətçəkici məqam Əhmədinejad tərəfdarlarının uğursuzluğudur.
İranda namizədlərin səlahiyyətlərini təsdiq edən Keşikçilər Şurası (Guardian Council) seçkidən öncə Əhmədinejad tərəfdarlarının bir qisminin namizədlik səlahiyyətini ləğv etmişdi. Bəzi İran KİV-ləri səlahiyyəti ləğv edilmiş Əhmədinejad tərəfdarlarının sayının 600-ə çatdığını bildirirlər. Bundan başqa, seçkilərə qatılmış İran Prezidenti Mahmud Əhmədinejadın bacısı Pərvin Əhmədinejad belə öz doğma şəhəri Ramsərdə səs qazana bilməyib.
Seçkilərin nəticəsi də göstərir ki, Əhmədinejad tərəfdarları bu dəfə parlamentdə azlıq təşkil edirlər. Bu isə hazırkı hakimiyyətin nüfuzunun əhəmiyyətli dərəcədə aşağı düşdüyünü, eləcə də növbəti prezident seçkilərində onların daha zəif rəqabət aparacaqlarını göstərir.
Parlamentdə hakimiyyəti tənqid edən nümayəndələrin də qələbə qazana bilməməsi digər bir diqqətçəkici məqamdır. Enerji Komissiyasının üzvləri, o cümlədən Həmid-Rza Katuziyan, İmad Hüseyni, Siruz Sazdar və digərləri birinci turda qalib gələ bilməyiblər.
Digər tənqidçi deputatlar, o cümlədən parlamentin Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Əhməd Təvəkküli, deputatlar Əli Mütəhhəri və Mustafa Kəvakibiyan da ikinci tura qalıblar.
Növbəti parlamentdə Ayətullah Xamneyinin tərəfdarları əksəriyyət yerləri qazanıb ki, bu da İranın ali liderinin ölkədəki siyasi nüfuzunu bir daha artırıb. Beləliklə, 2013-cü ildə keçiriləcək prezident seçkilərində, çox güman ki, Xamneyinin tərəfdarları çox rahatlıqla öz namizədlərini hakimiyyətə gətirə biləcəklər.