Azərbaycan, Bakı, 03 mart / Trend , müxbir İ.Xəlilova/
2009-cu ildə bank olmayan kredit təşkilatlarının (BOKT) məcmu aktivləri 30,9 faiz artaraq 183,8 milyon manat təşkil edib. Bunu parlamentin İqtisadi siyasət komitəsinin sədri Ziyad Səmədzadə rəsmi mətbuata müsahibəsində deyib.
BOKT-nin kredit qoyuluşlarının ümumi həcmi 28,5 faiz artaraq 153,4 milyon manat təşkil edib. Kredit portfelinin strukturunda tərkib hissə istehlakçı kreditlərinin və sahibkarlıq fəaliyyəti üçün nəzərdə tutulan kiçik kreditlərin payına düşüb.
Azərbaycanda 31 mikromaliyyə təşkilatı fəaliyyət göstərir. Onlardan 18-i beynəlxalq təşkilatların təsis etdiyi bank omayan kredit təşkilatı, biri "AqrarKredit" dövlət bank olmayan kredit təşkilatı, qalanları isə mikromaliyyələşdirmə ilə məşğul olan banklardır. Hazırda mikromaliyyə təşkilatları respublikanın 62 rayonunda fəaliyyət göstərir və 160 mindən çox fəal müştəriyə xidmət göstərir.
"Kreditlərdən istifadə imkanlarının genişləndirilməsi üçün BOKT-nin faiz dərəcələrini azaltması çox vacibdir. Belə ki, bunlar bankların təklif etdikləri kredit dərəcələrini ötür, -Səmədzadə deyib. - Bu məsələnin həlli üçün yerli resursların imkanlarından istifadə çox vacib məsələdir".
Onun fikrincə, ölkədə mikromaliyyə fəaliyyətinin inkişafı, həmçinin ümumi iqtisadi inkişaf nəticəsində yerli investorların potensial maliyyə imkanlarının artırılması təkcə donor təşkilatlarının resurslarının hesabına baş verməyib, eləcə də daxili investisiyaların hesabına fiziki şəxslərin, kiçik və orta sahibkarlığın maliyyə dəstəyinə olan tələbatının ödənilməsi üçün imkanlar yaradılıb.
Parlament komitəsinin rəhbəri hesab edir ki, "Bank olmayan kredit təşkilatları haqqında" qanunun qəbulu ölkədə maliyyə-bank sisteminin inkişafına xidmət edəcək, əhalinin maliyyə resurslarına çıxışını yaxşılaşdıracaq. Qanuna görə, BOKT kreditlərin müxtəlif növlərini (pul formasında təmin olunmuş və təmin olunmamış kredit, faktorinq, forfeytinq, lizinq, veksel uçotu formasında), zəmanətləri təqdim edə bilər, sığorta agenti kim xidmətlər göstərə bilər, maliyyə-texniki məsələlərlə bağlı borc alanlara məsləhət xidmətləri göstərə bilər. Lakin onlara depozitlər qəbul etmək, pul köçürmələri həyata keçirmək və hesablaşma əməliyyatları aparmaq qadağan olunur.
Qeyri-kommersiya kredit təşkilatları bank olmayan kredit təşkilatlarının yaradılmasına buraxılmayacaq. Onlar kommersiya fəaliyyəti ilə məşğul olmaq imkanları olmadan yalnız fond formasında fəaliyyət göstərə biləcəklər. BOKT Azərbaycanla sazişi olan ölkələrin beynəlxalq təşkilatları tərəfindən təsis edilə bilər. Bu gün investorlar ölkədə kredit təşkilatının yaradılmasına böyük maraq göstərirlər. Lakin bundan ötrü onlar qanunun qəbulunu gözləyiblər. Bu, BOKT-nin fəaliyyəti üçün hüquqi baza yaradıb.
Yeni qanunvericiliyə əsasən fəaliyyət göstərən BOKT-lət beynəlxalq maliyyə hesabatları standartlarını, korporativ idarəetmə standartlarını tətbiq etməlidirlər. Bununla yanaşı, onlar 2005-ci ildən Mərkəzi Bank yanında fəaliyyət göstərən Kredit Reyestinə çıxış imkanları əldə edəcəklər.
Martın 03-nə olan rəsmi məzənnə 0,8033 AZN/USD təşkil edir.