Azərbaycan, Bakı, 1 oktyabr /Trend, müxbir İ.Xəlilova/
Azərbaycan Milli Məclisinə təqdim olunmuş 2011-cil ilin Dövlət Büdcəsində xarici borcların limiti 2,3 milyard manat həcmində müəyyən edilib. Son iki ildə hökumət xarici borcun həddini 2,5 milyard manat səviyyəsində saxlayır. 2007-ci ildə isə bu göstərici 1,2 milyard manat səviyyəsində idi.
2007-ci illə müqayisədə borcların həcminin iki qatdan çox artması avrobondların yerləşdirilməsi planları ilə bağlıdır. Lakin dünya bazarlarındakı vəziyyətlə əlaqədar, hökumət vəziyyətin sabitləşməsini gözləyərək artıq üçüncü ildir, bu planları təxirə salır. Bu gün əlverişli şəraitin yaranmasına baxmayaraq, Maliyyə Nazirliyi 500 milyon dollar həcmində planlaşdırılan avrobondların buraxılmasına tələsmir.
2005-ci ilədək xarici borcların limiti 200 milyon dollar həcmində müəyyən edilmişdi. 2006-cı ildə irimiqyaslı layihələrin reallaşdırılması üçün borcların alınması zərurəti üzündən, bu limit əvvəlcə iki dəfə, daha sonra, yəni büdcə proqnozlarına təkrar baxılması nəticəsində üç dəfə artırılacaq 1,2 milyard dollara çatdırıldı.
Gələn il Abşeron yarımadasının ekoloji problemlərinin həlli, əsasən, yol tikintisi, su təchizatı, suvarma-drenaj sistemləri, enerji təminatının yaxşılaşdırılması üçün maliyyə vəsaitlərinin cəlb edilməsi davam etdiriləcək.
2011-ci ildə dövlətin xarici borclarının ödənilməsi limiti 226,292 milyon manat (2010-cu ildə 208,717 milyon manat), o cümlədən, üstünə gələn faizlər üzrə 141,866 milyon manat və əsas borc üzrə 84,427 milyon manat nəzərdə tutulub.
Hələ 2009-cu ildə Dövlət Büdcəsində xarici borcların ödənilməsində problem yaranacağı halla bağlı təchizat fondu yaradılmışdı və oraya gələn il üçün 100 milyon manat vəsait qoyulmuşdu. Fondun vəsaitlərinin illik orta həcmi hesabat dövründə dövlət zəmanəti ilə təmin olunmuş kreditlərin və borcların gözlənilən ümumi maliyyə öhdəliklərinin həcminin 25 faizindən az olmamalıdır.
Dövlətin daxili borclarının limiti 1,2 milyard manat səviyyəsində proqnozlaşdırılır. 2010-cu ildə bu rəqəm 1,7 milyon manat səviyyəsində olub. Gələn il daxili borcların 120,406 milyon manat səviyəsində ödəniləcəyi (müvafiq olaraq 30,316 milyon və 90,09 milyon manat) gözlənilir. 2010-cu il üzrə bu rəqəm 78,364 milyon manat olub.
Beynəlxalq maliyyə təşkilatları ilə dövlət zəmanəti altında imzalanan kredit sazişlərinin ümumi həcmi 7,5 milyard manat təşkil edir. Aprelin 1-nə olan vəziyyətə görə, cəlb olunmuş borcların ümumi həcmindən 3 440 milyon dollar xərclənib.
2010-cu il üzrə gözlənilən ÜDM-yə nisbətdə, ölkənin xarici borclardan istifadəsinin xüsusi çəkisi 8 faiz təşkil edir ki, bu da dünya praktikasında xarici borcların çox aşağı göstəricisi hesab olunur.
Oktyabrın 1-nə rəsmi məzənnə 0,8026 AZN/USD təşkil edir.