Azərbaycan, Bakı, 11 oktyabr /Trend, müxbir İ.Xəlilova/
Milli Məclisin İqtisadi siyasət, Təbii ehtiyatlar, energetika və ekologiya, Aqrar siyasət və Sosial siyasət komitələrinin üzvləri bazar ertəsi birgə iclasda Azərbaycanın 2011-ci il dövlət büdcəsi layihəsini bəyəniblər. Sənədin ölkə parlamentində baxılması tövsiyə olunub.
Büdcə proqnozlarının hazırlanması Azərbaycanın strateji məqsədləri və prioritet vəzifələrinə uyğun həyata keçirilir və əsas diqqət sosial və iqtisadi islahatların dəstəklənməsinə, əhalinin sosial müdafiəsinin, müdafiə potensialının, iqtisadi, enerji, ərzaq və ekoloji təhlükəsizliyinin möhkəmlənməsinə, ölkə regionlarının sosial-iqtisadi inkişafının aparılmasına, məqsədli dövlət proqramlarının və digər vacib tədbirlərin maliyyələşməsinə yönəlib. Bunu maliyyə naziri Samir Şərifov parlament komitələrinin iclasında 2011-ci il dövlət büdcəsi layihəsinin müzakirəsi zamanı deyib.
"Büdcə proqnozları formalaşdırılarkən əsas məqsədlər arasında neft sektorundan asılılığın azaldılması, regionların iqtisadi və xammal potensialından effektiv istifadə, dövlət büdcəsinin vəsaitləri hesabına maliyyələşən sosial xidmətlərin effektivliyinin artırılması, maliyyə yardımının ünvanlılığının təmini olub", - nazir qeyd edib.
2011-ci ildə vergi siyasətində əsas diqqət vergi və qeyri-vergi daxilolmalarının əmsalının artımının təmin olunmasına, vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsinə, vergi borclarının azaldılmasına yönələcək. Nazirin sözlərinə görə, gələn il innovasiya və sahibkarlıq fəaliyyəti, müxtəlif istiqamətlərdə vergiqoymanın optimallaşdırılması, fəal təsərrüfat subyektlərinin yaradılması sahəsində tədbirlər davam etdiriləcək.
İclasda dünya bazarlarına uyğun rəqabətqabiliyyətliliyin artırılması, daxili tələbat üçün kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının artırılması, ümumi kaptal qoyuluşunda daxili investisiyaların payının genişləndirilməsi, ölkədə layihələrin həyata keçirilməsi üçün şəxsi investisiyaların cəlb edilməsi məqsədilə dövlət və özəl sektorun əməkdaşlıq mexanizminin yaradılması məsələləri müzakirə olunub.
"Dünyadakı iqtisadi vəziyyəti nəzərə alaraq, biz büdcə gəlir və xərclərinin proqnozlaşdırılmasına ehtiyatla yanaşdıq və neftin qiymətini bir barel üçün 60 dollar məbləğində müəyyən etdik", - nazir qeyd edib.
Azərbaycanın 2011-ci il üçün dövlət büdcəsinin gəlirləri 2010-cu illə müqayisədə 4,8 faiz artaraq 12,061 milyard manata (ÜDM-dən 30 faiz), xərclər isə 3,9 faiz artaraq 12,748 milyard manata (ÜDM-dən 31,7 faiz) çatacaq.
Şərifovun sözlərinə görə, büdcə gəlirləri strukturunda Vegilər Nazirliyi xətti ilə daxil olan gəlirlər 4,420 milyard manat təşkil edəcək ki, bu da 2010-cu ilin proqnozundan 1,1 faiz və ya 50 milyon manat azdır. Vergi daxilolmalarının 38 faizi (1,680 milyard manat) neft sektorunun hesabına təmin olunacaq ki, bu da cari illə müqayisədə 14,7 faiz (290 milyon manat) azdır. Qeyri-neft sektoru üzrə daxilolmalar 9,6 faiz artaraq 2,740 milyard manat (Vergilər Nazirliyi üçün proqnozun 62 faizi) təşkil edəcək. Nazirliyin xətti ilə 449 milyon manat yerli vergilər (Bakı istisna olmaqla) hesabına toplanılacaq. Onlar üzrə proqnoz 3,6 faiz (15,4 milyon manat) artırılıb. Onların xüsusi çəkisi ümumi vergi daxilolmalarında 0,5 faiz artaraq 10,2 faizə çatıb.
Dövlət Gömrük Komitəsi xətti ilə köçürmələrin proqnozu 1,8 faiz (20 milyon manat) artırılaraq, 1,120 milyard manata çatıb. Digər mənbələr hesabına dövlət büdcəsinin gəlirlər hissəsinə 6,521 milyard manatın daxil olması təmin olunacaq. Onlardan 99,4 faiz (6,480 milyard manat) Dövlət Neft Fondunun payına düşür. 0,6 faizi (41 milyon manat) isə digər gəlirlər təşkil edir.
Nazirin sözlərinə görə, dövlət büdcəsinin xərclər strukturunda 55,3 faiz və ya 7,070 milyard manat cari xərclərin payına düşür. Onlar cari illə müqayisədə 56,1 milyon manat (0,1 faiz) artacaq, kapital xərclər 7,1 faiz (357 milyon manat) artımla 42 faiz (5,358 milyard manat), xarici və daxili borcun xidmətinə xərclər isə 20,8 faiz (59,6 milyon manat) artımla 2,7 faiz (347 milyon manat) təşkil edəcək.
Şərifovun sözlərinə görə, 2011-ci il üçün büdcə xərcləri strukturunda bütün büdcə xərclərinin 33,3 faizi və ya 4,234 milyard manatını sosial müdafiə və təminat təşkil edəcək və 2010-cu illə müqayisədə onların həcmi 8,8 faiz artacaq.
2011-ci ildə dövlət büdcəsindən məqsədli proqramların maliyyələşməsinə 320 milyon manat, 2016-cı ilədək uzunmüddətli sabitlik və ərzaq təhlükəsizliyinin təmini Dövlət Proqramına 111,6 milyon manat, meliorasiya və irriqasiya sistemlərinin modernləşdirilməsinə 220 milyon manat, avtomobil yollarının yenidən qurulmasına 374 milyon manat ayrılması planlaşdırılır.
Gələn il dövlət büdcəsindən aqrar sektorda maddi-texniki bazanın gücləndirilməsi üzrə tədbirlərin maliyyələşməsinə, sellərin qarşısının alınması üçün sahil-bərkitmə işlərinin aparılmasına, istehsalatda bədbəxt hadisələrdən icbari sığortalanma mexanizminin tətbiqinə, ölkə regionlarının içməli su ilə təminin yaxşılaşdırılmasına, "Azərkosmos" ASC-nin fəaliyyətinin təmininə 83,3 milyon manatın ayrılması planlaşdırılır.
2011-ci ildə dövlət büdcəsindən Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu vasitəsilə kiçik və orta müəssisələrin inkişafının maliyyələşməsinə 34 milyon manat, Naxçıvan Muxtar Respubliaksında analoji fondun fəaliyyətinin təmininə 6 milyon manat, "Aqrolizinq" SC-nin fəaliyyətinin dəstəklənməsinə isə 35 milyon manat ayrılacaq.
2011-ci il üçün Azərbaycanın dövlət büdcəsinin kəsiri 687 milyon manat və ya ÜDM-dən 1,7 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılır.
Milli Məclis 2011-ci il dövlət büdcəsi layihəsinə oktyabrın 12-də plenar iclasda baxmağı planlaşdırır.
Oktyabrın 11-nə olan rəsmi məzənnə 0,8020 AZN/USD təşkil edir.