Azərbaycan, Bakı, 16 mart /Trend, müxbir V.Javoronkova/
Ərəb dünyasındakı siyasi qeyri-sabitlik, eləcə də Yaponiyanın atom elektrik stansiyasındakı qəza Avropanın Xəzər regionundan enerji resurslarının idxalına marağını artıracaq. Energetika üzrə avropalı ekspert Nil Con Melvin belə hesab edir.
Enerji resursları ilə zəngin olan ərəb dünyasında siyasi vəziyyət pisləşib ki, bu da dünyanın neft və qaz alıcılarının ona inamını azaldıb.
Yaponiyada isə martın 11-də baş vermiş dağıdıcı zəlzələ və sunami AES-də qəzaya səbəb olub ki, bu da radiasiyanın səviyyəsinin xeyli yüksəlməsinə gətirib çıxarıb.
"Qlobal enerji bazarı Yaponiya və Yaxın Şərqdəki hadisələrdən sonra təlaşda olacaq. Hesab edirəm ki, bu da Avropanı öz enerji bazarlarına enerji resurslarının nəqli ilə bağlı daha çox güclü istəyə sövq edəcək", - Avropa Enerji Agentliyinin üzvü və Stokholm Beynəlxalq Dünya Problemlərinin Araşdırılması İnstitutunun (SIPRI) eksperti Melvin İsveçdən telefonla Trend-ə bildirib.
Onun sözlərinə görə, Yaponiyadakı hadisələrdən sonra bütün dünyada nüvə enerjisi mövzusunda icmal keçiriləcək və mümkündür ki, atom enerjisini yaradan bir çox Avropa ölkələrinə ondan istifadəni azaltmaq lazım gələcək.
Beləliklə, analitik hesab edir ki, onlar başqa enerji mənbələrindən istifadə etməyə başlamazdan əvvəl keçid dövründə ilk seçimləri çox güman ki, neft və qaz olacaq.
"Bu, gələcəkdə Xəzər regionundakı karbohidrogen ehtiyatlarının vacibliyinin artacağını göstərir", - o deyib.
"Nabukko", Transadriatik qaz kəməri (TAP), "Ağ axın", ITGI (Türkiyə-Yunanıstan-İtaliya qaz kəməri) kimi marşrutların daxil olduqları "Cənub dəhlizi" vasitəsilə Xəzər regionundan enerjidaşıyıcıların, məhz qazın Avropaya nəqli planlaşdırılır.
Ererji tədarükünün mənbə və marştutlarını diversifikasiya edəcək və bununla da Aİ-nin enerji təhlükəsizliyini artıracaq "Cənub enerji dəhlizi" layihəsi Avropa İttifaqı üçün prioritet enerji layihələrindən biridir.
Melvinin fikrincə, Avropada nüvə enerjisi ilə nə qədər elektrik enerjisinin istehsal edildiyini (Almaniya, Bolqarıstan, Fransa, Böyük Britaniya və digər ölkələrdə) təhlil etsək, indi bütün Avropa bazarı ola bilsin ki, bu üsulla istehsal olunan elektrik enerjisinin miqdarının azalması ilə üzləşsin.
"Avropa nə cür olur-olsun, bu boşluğu doldurmağa məcbur olacaq", - ekspert deyib.
Lakin o hesab edir ki, Aİ-nin Xəzərin enerji resurslarına marağının artmasına baxmayaraq, "Nabukko" layihəsinin reallaşdırılmasına başlanması çox güman ki, təxirə salınacaq. Bununla yanaşı, ekspertin fikrincə, hazırkı şəraitdə Avropadakı bir sıra boru kəmərləri layihələrinə yenidən baxıla və birləşdirilə bilər.
Qaz kəmərləri layihələrinə yenidən baxılması material və xidmətlərin qiymətlərinin həddindən artıq yüksəlməsinə də səbəb ola bilər. Həmçinin, poladın qiymətinin artması bu layihələrin, eləcə də "Nabukko"nun büdcəsinin yenidən qiymətləndirilməsi məsələsini qaldırdı.
"Bununla əlaqədar hesab edirəm ki, perspektivdə "Nabukko" qaz kəmərinin hissələrinin ITGI kimi bəzi digər layihələrlə birləşdirilməsi mümkündür", - o deyib.
Analitikin fikrincə, əgər onların birləşdirilməsi haqqında qərar qəbul edilərsə, onda bu, yaxın bir neçə ay ərzində məlum olacaq.
Materialın hazırlanmasında Y.Ostapenko iştirak edib.