Azərbaycan, Bakı, 08 iyul/ Trend , müxbirlər R.Ağayev, A.Qasımov, E.Tariverdiyev/Almaniyanın Gürcüstandakı münaqişələrin tənzimlənməsinə kömək etməyə hazır olmasına baxmayaraq, Avropadan ümumilikdə gürcü-abxaz münaqişəsinə kömək edəcəyini gözləmək çətindir, - ekspertlər hesab edir.
"Avropadan gürcü-abxaz münaqişəsinin tənzimlənməsinə kömək edəcəyini gözləmək çətindir. Baxmayaraq ki, Avropa (xüsusilə Almaniya) Gürcüstanda siyasi stabilliyin bərqərar olmasına köməklik etməyə çox şad olardı", - Londonlu ekspert Tomoyuki Xaşimoto hesab edir.
Qondarma Cənubi Asetiya və Abxaziya respublikalarının rəsmi Tbilisi ilə fikir ayrılığı son həftə hərbi qarşıdurma xarakteri alıb.Qali və Sxinvalidəki faciəli terror aktlarından sonra tanınmamış respublikalar Tbilisini vəziyyəti gərginləşdirməkdə günahlandırıblar, Tbilisi isə bununla əlaqəsinin olmamasını bəyan edərək, öz növbəsində Rusiyanı və qondarma respublikaları terror aktlarında günahlandırıb. Gürcüstan gərginliyin aradan qaldırılmasında Qərbin vasitəçiliyinə və ərazi bütövlüyünün bərpasına ümid edir.
"Hazırda təəssüf ki, Aİ Gürcüstanda yalnız status-kvo-nu saxlaya bilər. Aİ-nin münaqişələrin tənzimlənməsi üzrə avtoriteti və təcrübəsi çatmır", - Trend -a çərşənbə axşamı Stenford Universiteti yanında Ümumdünya Beynəlxalq Araşdırmalar Assosiasiyasının üzvü Xaşimoto bildirib.
Alman ekspert Aleksandr Raranın fikrincə isə, Almaniya abxaz münaqişəsinin tənzimlənməsi üçün üçmərhələli həll təklif edir. "Almaniya hətta Abxaziyanın iqtisadi bərpası rolunda baş sponsor kimi çıxış etməyə hazırdır", - Trend -a çərşənbə axşamı Almaniya Şurasının xarici siyasət üzrə Rusiya və MDB ölkələri proqramlarının direktoru Rar deyib.
Rusiyalı ekspert Vladimir Jarixin hesab edir ki, Aİ və Qərb oxşar münaqişələrin tənzimlənməsində öz imkanlarını Kosovonun timsalında göstəriblər. Əgər Gürcüstanı bu cür vasitəçilik təşəbbüsləri qane edirsə, onda seçim onundur.
"Rusiya digər Avropa ölkələrindən fərqli olaraq, Abxaziyanın, Cənubi Osetiyanın, Dağlıq Qarabağ və Dnestryanı vilayətin müstəqilliyini tanımayıb, Avropa İttifaqı isə bu məsələlər üzrə öz mövqeyini Kosovonun timsalında nümayiş etdirib. Əgər Gürcüstanı bu cür kardinal həll qane edirsə, onda Gürcüstan vasitəçilik təşəbbüsləri üçün Qərbə müraciət etmək hüququnu özündə saxlayır", - Trend -a çərşənbə axşamı MDB ölkələri İnstitutunun direktor müavini Jarixin bildirib.
Ekspertlər hesab edirlər ki, Abxaziyanın statusu hələlik müzakirə edilməməlidir. "Almaniya xarici işlər nazirinin təklif etdiyi status sülhməramlı prosesin ən sonunda müəyyənləşdirilməlidir. Bütün inkişaf variantları, o cümlədən separat respublikaların suverenliyi açıq qalmalıdır. Berlinin təkid etdiyi ilkin addım, gürcü, abxaz və Rusiya hakimiyyətlərinin münaqişəni güc yolu ilə həll etməkdən imtina etmələridir", Rar deyib.
Jarixinin fikrincə, gürcü-abxaz və Gürcüstan-Cənubi Osetiya münaqişələri zonasındakı sülhməramlılar istər- istəməz yeganə missiyanı - tərəflər arasında silahlı münaqişəyə yol verməmək missiyasını yerinə yetiriblər və yetirirlər. "Onların vəzifəsi hərbi əməliyyatlara mane olmaqdır və onlar bunu bəzi çatışmamazlıqlarla da olsa, edirlər" - o deyib.
"Ümumilikdə, regionda hərbi əməliyyatların mümkünlüyü aşağıdır. Çünki Gürcüstanın irimiqyaslı əməliyyatları həyata keçirmək üzrə real imkanları yoxdur. Lakin bu, terror aktları kimi təxribatların Abxaziya və Gürcüstanın inzibati ərazisində davam etdirilməsini istisna etmir", - Jarixin əlavə edib.
Keçən cümə Gürcüstan və Cənubi Osetiya mövqelərinin Zanursk və Sxinvali rayonlarında və Sxinvalidəki təmas xəttində baş verən atışma nəticəsində iki nəfər öldürülüb, onadək insan yaralanıb.Bazar ertəsinə keçən gecə Qalidə şəhərin mərkəzində yerləşən kafedə dörd nəfərin ölümünə, altı nəfərin isə yaralanmasına səbəb olan partlayış baş verib.
SSRİ dağıldıqadan sonra Gürcüstan SSR-nin tərkibində muxtariyyət statusu olan Abxaziya və Cənubi Osetiya müstəqilliklərini bəyan etdilər. Rəsmi Tbilisinin bu ərazilər üzərində nəzarəti itirməsi ilə nəticələnən silahlı münaqişədən sonra müvəffəqiyyətsiz sülh danışıqları aparılır. Tbilisi onlara Gürcüstan tərkibində geniş muxtariyyət təklif edir. Bu isə separatçıları qane etmir.