...

Hələlik Talibanla silahlı mübarizənin davamı ən yaxşı variantdır - sabiq XİN rəhbəri (müsahibə)

Siyasət Materials 19 Mart 2009 10:35 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 18 mart / Trend , müxbir D.Xatınoğlu /

Trend News-un Fars redaksiyasının Əfqanıstanın sabiq XİN rəhbəri və Pakistan-Əfqanıstan arasında sülh heyətinin (Təhlükəsizlik Cərgəsi planı) rəhbəri Abdullah Abdullah ilə eksklüziv müsahibəsi

- Artıq Təhlükəsizlik Cərgəsinin fəaliyyətindən il yarım keçir. Bu müddətdə Əfqanıstanın təhlükəsizliyi üçün hansı nailiyyətlər əldə etmisiniz?

- Təhlükəsizlik Cərgəsi il yarım ərzində Pakistan-Əfqanıstan arasında çox müsbət bir situasiyanın yaranmasına səbəb olub, baxmayaraq ki, keçən il Bhuttonun (Binəzir Bhutto) terroru, prezident Müşərrəfin istefası və Pakistanda yaranan digər sabitsizliklər bu planın fəaliyyətinə ciddi maneələr törədib. Təhlükəsizlik Cərgəsi planı iki ölkə arasında münasibətlərin genişlənməsi, terrorizmlə mübarizə və sabitliyin bərpası uğrunda müəyyən addımlar atıb. Yaxın gələcəkdə, Sülh Cərgəsinin yeni iclası Pakistanda keçiriləcək. 

- Əfqanıstan rəsmiləri dəfələrlə Pakistanın Təhlükəsizlik Xidməti İdarəsini (Inter-Services Intellegence - ISI) Talibanı dəstəkləmək və Əfqanıstanda sabitliyi pozmaqda ittiham edib. Siz Pakistanın Əfqanıstanla bağlı hazırki mövqeyini necə dəyərləndirirsiniz?

- Mən, hazırda hakimiyyətdə rəsmi vəzifəm olmadığı üçün, Pakistanın Əfqanıstanla bağlı hazırki siyasəti ilə bağlı konkret cavab verə bilmərəm, lakin Pakistan tarixən Əfqanıstanın daxili işlərinə müdaxilə edib. Əlbəttə, məndə olan informasiyalara əsasən hazırda, həm Əfqanıstan, həm də Pakistanda fəaliyyət göstərən taliblər yenə də ISI tərəfindən müəyyən sahələrdə dəstəklənir. Sabiq Pakistan rəsmiləri ISI-nin Əfqanıstanda fəaliyyəti və müdaxilələrini etiraf edib. Pakistan bilməlidir ki, Taliban və digər radikal qruplara yardım etmək rəsmi İslamabadın xeyrinə deyil.

- ABŞ, rəsmi İslamabad sərt etiraz etsə də, son bir ildə dəfələrlə Pakistanın Əfqanıstanla sərhəd regionlarında fəaliyyət göstərən Taliban qərargahlarını bombardman edib. Siz bu hərbi əməliyyatları necə qiymətləndirirsiniz?

- Şəxsən belə düşünürəm ki, Pakistandakı taliblərə hərtərəfli təzyiq lazımdır. Onlar azad buraxılsalar, təlimlər görüb Əfqanıstana keçərək ölkənin təhlükəsizliyini daha çox pozacaqlar.

- Siz Talibana qarşı hərbi təzyiqləri Əfqanıstanda sülhün bərpası üçün yetərincə effektiv hesab edirsinizmi? Yəni, siyasi vasitələrlə bu məsələnin həllini tapmaq mümkun deyilmi?

- Mümkündür, lakin hələlik ölkədə bütün cinahların dəstəklədiyi bir hakimiyyət yaranana qədər hərbi təzyiqlər davam etdirilməlidir, yoxsa hazırkı vəziyyətdə Talibana qarşı hərbi əməliyyatları dayandırmaq düzgün deyil. Bütün cinahların dəstəyini qazana biləcək hakimiyyətin olmaması, dövlət strukturlarında korrupsiya halları, digər tərəfdən Talinaba qarşı yönədilmiş əməliyyatlarda səhvən mülki şəxslərin ölümü nəticəsində Talibanın nüfuzu artıb. Hər halda Taliblər də iki cinaha bölünüb: bir qrup müəyyən problemlərə görə hakimiyyətlə mübarizə edir və digər qrup yenidən islam əmirliyi yaratmaq istəyən konservativlərdir. Birinci qrupla siyasi yolla müzakirə mümkundur, lakin ikinci qrupla dinc yolla dil tapmaq ehtimalı çox azdır.

- Siz Əfqanıstanda ölkədə sabitliyin yaranması üçün beynəlxalq ictimaiyyətin yardımlarını necə dəyərləndirirsiniz?

- Yardımlar var, lakin yetərincə deyil. Xüsusilə də narkotik maddələrin istehsalı, satışı, xarici ölkələr tranziti sahələrində, həmçinin kənd təsərrüfatı sahəsində çalışan xalqla (hansı ki, indi xaşxaş əkirlər) əlaqədar, açıq desəm, uğursuzluqlar çoxdur.

Xəbər lenti

Xəbər lenti