Azərbaycan, Bakı, 22 yanvar /Trend, müxbir Y.Ostapenko/
"Litva Seymində hazırlanan "Dağlıq Qarabağda münaqişənin sülh yolu ilə nizamlanması barədə" qətnamənin taleyi münaqişənin həlli üzrə beynəlxalq ictimaiyyətin səylərindən asılı olacaq. Litva Seyminin spikeri İrena Dequtyene belə hesab edir.
"Seym üzvlərinin böyük qrupu regionda qeyri-sabitliyə şərait yaradan, beynəlxalq hüquqla deyil, zor tətbiqi ilə əldə olunan status-kvonu dəstəkləməkdən imtina eməyi təklif edən qətnamə layihəsini qeydə alıb", - spiker fevralın əvvəlində baş tutacaq Bakıya səfəri ərəfəsində Trend-ə deyib.
Onun sözlərinə görə, qətnamə layihəsində beynəlxalq hüququn aliliyi prinsiplərinin gerçəkləşməsini təmin etmək üçün şərait yarada biləcək Dağlıq Qarabağın statusu barədə məsələnin həlli axtarışlarında Avropa İttifaqının daha yaxından iştirakı təbliğ edilir.
"Belə düşünürəm ki, qətnamənin taleyi 2011-ci ildə Litvanın ATƏT-in sədri kimi bu münaqişənin həlli üzrə beynəlxalq ictimaiyyətin real səylərini görə bilib-bilməyəcəyindən asılı olacaq", - Dequtyane deyib.
İki Cənubi Qafqaz ölkəsi arasında münaqişə 1988-ci ildə Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiası irəli sürməsi zəminində yaranıb. Azərbaycan torpaqlarının iyirmi faizi, yəni Dağlıq Qarabağ ərazisi və bu əraziyə bitişik yeddi rayon Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altındadır. 1994-cü ildə tərəflər atəşkəs rejiminə dair razılaşma əldə ediblər və o vaxtdan bəri ATƏT-in Minsk qrupunun himayəsi altında, Rusiya, Fransa və ABŞ-ın həmsədrliyi ilə hələ də nəticəsiz sülh danışıqları aparılır.
BMT Təhlükəsizlik Şurasının Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonların azad edilməsinə dair qəbul etdiyi dörd qətnaməni Ermənistan bu günə qədər yerinə yetirməyib.
Spiker Litva və Azərbaycanın parlamentlərarası əlaqələrini çox dinamik qiymətləndirib.
"Litva Parlamentində yaradılan Azərbaycanla parlamentlərarası əlaqələr qrupu çox fəal işləyir, çoxlu, müxtəlif ideyaları var," - Dequtyane inkişaf üçün yeni, daimi təkan axtarışlarının vacibliyini qeyd edərək deyib.
Dequtyane hər iki ölkənin ali məktəbləri, analitik mərkəzlərinin əməkdaşlığı, müxtəlif mədəniyyət layihələrini əhatə edə biləcək humanitar forumun yaradılmasını faydalı təşəbbüs hesab edir.
Onun sözlərinə görə, belə forum parlamentlərin rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərə bilər və Litva və Azərbaycanda icmalar, akademik dairələr, analitiklərin yaxınlaşmasına imkan yarada bilərdi.
Dequtyanenin sözlərinə görə, Litva Seymi və Azərbaycanın Milli Məclisi birgə tvinninq layihə həyata keçirirlər.
"Bu layihə texniki və ekspert xarakterli olsa da, eyni zamanda siyasi əlaqələrin möhkəmlənməsi üçün gözəl platformadır. Bu birgə layihə başa çatdıqdan sonra Litva və Azərbaycan arasında parlament əlaqələrinin əldə olunan səviyyəni itirməməsi çox vacibdir", - o, bildirib.
Aİ-nin tvinninq proqramı milli qanunvericiliyin Avropa İttifaqı normaları ilə unifikasiyası üçün qonşu ölkələrə inzibati və hüquqi potensialın möhkəmlənməsində yardım etməyə istiqamətlənib. Proqram çərçivəsində Azərbaycan Parlamenti üçün Litva parlamenti Avropa tərəfdaşı səviyyəsində seçilib.
Fevralın 8-9-da Seymin spikerinin Bakıya növbəti səfəri də Azərbaycan və Litva arasında siyasi əlaqələrin möhkəmlənməsinə xidmət edəcək.
"Azərbaycan çox möhkəm geosiyasi təməli olan, siyasi və iqtisadi cəhətdən müstəqil dövlətdir, ona görə də səfər zamanı konkret olaraq Cənubi Qafqaz regionunda Avropa təhlükəsizlik sistemində müasir geosiyasi proseslər üzrə fikir mübadiləsi aparmaq faydalı olacaq", - o, deyib.
Litva Azərbaycanın Avropa İttifaqı ilə daha möhkəm əlaqələr qurmasında maraqlıdır, spiker deyib. Ona görə də Azərbaycanın Avropaya inteqrasiyası məsələsi səfərin daha bir mühüm mövzusudur. " Biz enerji ehtiyatlarının nəqli sahəsində Azərbaycan və Aİ arasında sazişləri alqışlayırıq", - Dequtyane bildirib.
Azərbaycan və Aİ arasında aparıcı energetika sazişi yanvarın ortalarında Avropa Komissiyasının rəhbəri Joze Manuel Barrozunun Bakıya səfəri zamanı imzalanıb. İmzalanmış birgə bəyanata əsasən, Azərbaycan Avropa İttifaqına uzunmüddətli perspektivdə mövcud qaz həcmini tədarük etməyi öhdəsinə götürür və qarşılığında Avropa onlar üçün mühüm olan bazara çıxışı təmin edir.
Bəyannamə qazın Avropaya nəqli barədə Azərbaycanın ilk yazılı öhdəliyi olub və "Cənubi qaz dəhlizi" layihəsinin gerçəkləşməsində vacib addımdır.
Spiker Dequtyanenin Bakıya növbəti səfəri, onun sözlərinə görə, "hazırda iqtisadiyyatı dünyada sürətlə inkişaf edən Azərbaycanda Litva biznesinin inkişafı üçün səmərəli imkanlar yaratmağa" yönəldilib.
Spikeri Litva biznesmenlərinin nümayəndə heyəti müşayiət edəcək. Dequtyanenin sözlərinə görə, sahibkarlar Azərbaycanın iqtisadiyyatına investisiya qoyma imkanlarına baxacaqlar. Litva nümayəndə heyətinin səfəri zamanı Azərbaycanın işgüzar dairələrinə Litvada investisiyaların üstünlüklərini öyrənmək imkanı təqdim olunacaq.
"Əminəm ki, Litva və Azərbaycan siyasətçilərinin ən yüksək səviyyəli görüşü nəinki ikitərəfli siyasi münasibətləri möhkəmləndirmək, hətta Litva biznesinin inkişafı üçün qapılar açmaq üçün gözəl imkandır. Biz, həmçinin Litvanın Azərbaycan rəhbərliyi və sahibkarlarını xüsusilə energetika sahəsində keçirilən müxtəlif layihələrlə maraqlandıracağına ümid edirik", - Dequtyane deyib.