Azərbaycan, Bakı, 29 may / Trend müxbir İ.Xəlilova/
Azərbaycan Parlamenti cümə günü 2008-ci ildə dövlət budcəsinin yerinə yetirilməsi üzrə hesabatı təqdiqləyib
Maliyyə naziri Samir Şərifov hesabatı təqdim edərkən bildirib ki, son illərdəki artım tempi ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafına nail olmaq imkanı verib və 2008-ci ilin ikinci yarısından etibarən dünya maliyyə böhranının dərinləşməsindən asılı olmayaraq Azərbaycan maliyyə sistemi artım tempini saxlayaraq möhkəmlənməkdə davam edib.
2008-ci ilin yekunlarına əsasən ümumi büdcənin gəlirləri 2,4 dəfə artaraq 19,52 milyard manata, xərclər isə 97,6 faiz artımla 12,464 milyard manata çatıb.
Dövlət büdcəsinin gəlirləri 79,9 faiz artımla 10,763 milyard manat, xərclər isə 77 faiz artımla 10,774 milyard manat olub. Şərifovun sözlərinə görə, büdcənin gəlir hissəsi 102,7 faiz, xərc hissəsi 97,4 faiz yerinə yetirilib. Qeyri-neft sektorundan daxilolmalar 2007-ci illə müqayisədə 42,8 faiz və ya 1,039 milyard manat artıb. Qeyri-neft gəlirlərinin xüsusi çəkisi 0,4 faiz artaraq 19,9 faiz təşkil edib.
Bununla yanaşı, 2008-ci ildə Vergilər Nazirliyi vergi yığımı üzrə proqnozların 105,9 faizini, Dövlət Gömrük Komitəsi 100,1 faizini yerinə yetirib. Dövlət Neft Fondunun transfertləri isə tam - 3,8 milyard manat həcmində köçürülüb.
Ötən il büdcə xərclərinin 27,5 faizi və ya 2,958 milyard manatı dövlət büdcəsinin sosial müdafiəli maddələrinin maliyyələşdirilməsinə yönəldilib. 2007-ci illə müqayisədə onların həcmi 44 faiz artıb.
Nazirin sözlərinə görə, 2008-ci ildə hökümət aqrar sektora fəal yardım göstərib. O cümlədən "Aqrolizinq" SC-yə 40 milyon manat, Kənd Təsərrüfatı Sahəsində Kreditləşmə üzrə Dövlət Agentliyinə 5 milyon manat ayrılıb. Daha 25 milyon manat "Aqrolizinq" üçün bazaların tikintisi, cins mal-qaranın, yüksək məhsuldarlıqlı toxumların alınması, 50 milyon manat - ərzaq təhlükəsizliyinin təminatı, 76,5 milyon manat - fermerlər üçün yanacaq-sürtkü materiallarının, mineral gübrələrin alınması, taxıl üçün əkin sahələrinin artırılması üçün subsidiyalaşdırılmasına ayrılıb.
Dövlət büdcəsinin kəsiri 11,562 milyon manat və ya ÜDM-in 0,03 faizi həcmində olub.
Parlament komitəsi 2008-ci il dövlət büdcəsinin icrası üzrə hesabatı qəbul edib və Milli Məclisin təsdiqinə göndərib.
"Azərbaycanda iqtisadi siyasətin uğurlu realizəsi dünya iqtisadi və maliyyə böhranının ölkə büdcəsinə təsirindən qaçmaq imkanı verdi", - ölkə parlamentinin iqtisadi siyasət üzrə daimi komissiyasının sədri Ziyad Səmədzadə, 2008-ci il dövlət büdcəsinin yerinə yetirilməsi üzrə hesabatın müzakirəsi aparılan iclasın gedişində deyib.
"2008-ci il dövlət büdcəsinin yerinə yetirilməsinin analizi göstərdi ki, respublikadakı iqtisadi mühit büdcə xərcləri və gəlirlərinin arıtımı tendensiyasını gücləndirir. Dövlət büdcəsinin əsas parametrləri üzrə proqnozlar ötən il neftin orta illik qiyməti bir barelə görə 97,6 dollar üzərindən həyata keçirilib. Qeyd etmək lazımdır ki, büdcə hesablamaları bir barelə görə 70 dollar üzərindən formalaşdırılmışdı", - Səmədzadə deyib.
Ötən il dövlət büdcəsinin gəlirlərinin strukturu Vergilər Nazirliyi və Dövlət Gömrük Komitəsinin payının azalması hesabına dəyişikliyə məruz qalıb ki, bu da digər MDB ölkələrindən fərqli bir sistemdir. Vergilər Nazirliyi bütün gəlirlərin 52,9 faizini, DGK - 10,3 faizini, Dövlət Neft Fondu - 35,3 faizini təmin edib.
2008-ci ildə adambaşına hesablama üzrə büdcə xərcləri 1,241 min manat təşkil edib. Bu, 2007-ci illə müqayisədə 1,8 dəfə çoxdur.
Komitə başçısı yerli gəlirlərin həcmlərinin artırılmasını, vergi nəzarətinin gücləndirilməsi hesabına vergiqoyma bazasının genişləndirilməsini, sosial xərclərin həcminin 44 faiz artırılmasını müsbət qiymətləndirir.
Mayın 29-na olan rəsmi məzənnə 0,8036 AZN/USD təşkil edir.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]