Azərbaycan, Bakı, 28 avqust / Trend , müxbir A.Bədəlova /
Dünyanın iri banklarından olan ABŞ-ın JPMorgan bankının analitikləri hesab edirlər ki, OPEK sentyabrdakı iclasda neft hasilatına olan normaları dəyişdirməyəcək. Onların fikrincə, neftin hazırkı qiymətləri kartel üçün tamamilə qənaətbəxş səviyyədədir.
"OPEK neft qiymətlərindən asılıdır, qısamüddətli perspektivdə isə qiymətlərin sabitləşməsinə ehtiyacı yoxdur", - analitiklər hesab edirlər.
Kartel üzvlərinin hasilatın həcmini müzakirə edəcəkləri iclas sentyabrın 9-da keçiriləcək. Bu həftə İraqın neft naziri Hüseyn əl-Şəhristaninin dediyi kimi, qarşıdakı iclasda neft həcminin artırılması barədə qərarın qəbul edilməsi qətiyyən lazımsızdır. Onun sözlərinə görə, yaxın gələcəkdə neftə olan dünya tələbatı iqtisadi vəziyyətin bərpası ilə əlaqədar artacaq. Venesuelanın neft sənayesi naziri Rafael Ramires (o da hasilat səviyyəsinin artırılmasının əleyhdarlarındandır) hesab edir ki, dünya neft ehtiyatı bu gün həddən artıq yüksəkdir.
Beynəlxalq Energetika Agentliyinin qiymətləndirməsinə görə, OPEK-in neft hasilatının həcmi iyulda sutkada 28,64 milyon barelədək (100 min barel) azalıb. Kartelin, İraqdan başqa, 11 üzvünün neft hasilatı sutkada 26,12 milyon barelədək (120 min barel) aşağı düşüb. Bu da müəyyən edilmiş normadan sutkada 1,28 milyon barel çoxdur.
ABŞ-ın Dövlət Energetika İnformasiyaları İdarəsi (EIA) hesab edir ki, OPEK-in qoyulan kvotalara əməl etməməklə yüksək neft qiymətlərinin ahəngi kartel tərəfindən ilin sonuna qədər neft hasilatının artımına gətirib çıxaracaq ki, bu da dünya bazarlarındakı qiymətlərin kəskin şəkildə aşağı düşməsinə qədər davam edəcək. EIA-nın proqnozuna görə, OPEK-in hasilat səviyyəsi 2009-cu ildə sutkada 29,05 milyon barel olacaq. 2010-cu ildə EIA OPEK-in tədarük həcminin sutkada 0,23 milyon barel azalaraq sutkada 28,82 milyon barelə çatacağını gözləyir.
JPMorgan analitiklərinin fikrincə, neftin qiymətləri kəskin enərsə, kartel hasilata olan normaları azaltmaq barədə düşünəcək. Ehtimal ki, bu barədə artıq dekabrda müzakirələr aparılacaq.
Nikbin iqtisadi göstəricilərə baxmayaraq, JPMorgan-ın dördüncü rübə neftin qiymətləri üzrə proqnozları indiki səviyyədən aşağıdır.
Cümə axşamı - 27 avqustda ticarətin yekunlarına görə, Nyu-York birjasında WTI tipli ABŞ yüngül neftinin fyuçers müqaviləsi oktyabra tədarüklə 1,06 dollar qalxaraq 72,49 dollar/barelə çatıb. London birjasında neftin Şimal dənizi növü - Brentin oktyabr müqaviləsi 0,86 dollar artaraq 72,51 dollar/barel olub.
JPMorgan analitiklərinin proqnozuna görə, 2009-cu ildə WTI-nin orta qiyməti 59,03 dollar/barel təşkil edəcək. 2010-cu ildə isə bu rəqəm 67,5 dollar/barel olacaq. JPMorgan Brent-in orta qiymətinin 2009-cu ildə 60,66 dollar/barel, 2010-cu ildə isə 68,75 dollar/barel olacağını proqnozlaşdırır.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]