Bakı.Trend:
Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələri Komandanlığının inventarında olan 30, 40 və 50 blok səviyyəli 165 ədəd F-16, 2030-cu ilə qədər tədricən “viper” səviyyəli və milli sistemli döyüş təyyarələrinə çevriləcək.
Trend-in TurkicWorld-a istinadən məlumatına görə, 5-ci nəsil milli döyüş təyyarəsi Kaan-ın istifadəyə verilməsi planlaşdırılan 2028-2030-cu illərdə inventarda olan F-16 təyyarələrinin 4+ nəsil səviyyəsinə yüksəldilməsi hədəflənir. Viper səviyyəli reaktiv təyyarələr milli sistem və inteqrasiya olunmuş yerli raketlər və sursatlarla daha güclü olacaq.
Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələri Komandanlığının modernizasiya ehtiyaclarını qarşılamaq məqsədilə Türkiyənin əsas podratçı şirkəti Türk Aviasiya və Kosmik Sənaye Şirkəti (TUSAŞ) tərəfindən həyata keçiriləcək F-16 Blok-30 Özgür-2 və F-16 Blok 40/50 Özgür-2 layihələrinin müqavilə imzalanma mərasimi 16-cı Beynəlxalq Müdafiə Sənayesi Sərgisi IDEF-də keçirilib.
İnventarda olan F-16-ların əhəmiyyətli bir hissəsinin milli sistemləri olan viper səviyyəli F-16 döyüş təyyarələri, 48 Phantom (F-4 2020), 244 reaktivlə Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələri Komandanlığının əsas zərbə qüvvəsini təşkil edir. 1987-1999-cu illər arasında əksəriyyəti Türkiyədə istehsal olunan 44 ədəd F-16 Blok 30, 116 ədəd F-16 Blok 40 və 80 ədəd F-16 Blok 50 Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinə təhvil verilib. Beləliklə, 240 ədəd F-16 təyyarəsi inventarlaşdırılıb. 1999-cu ildə Türkiyədə istehsal dayandırıldıqdan sonra ABŞ-dan 30 ədəd F-16 Block 50+ konfiqurasiyalı təyyarə alınıb. Beləliklə, inventarda yer alan F-16 seriyalı reaktiv təyyarələrin sayı 270-ə yüksəlib.
Türkiyə ABŞ-dan 40 Blok 70 F-16 və 79 modernizasiya dəsti tələb edib. Bu tələb payızda konqresin təsdiqindən keçərsə, Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinin inventarına daxil olacaq F-16-ların sayı tədricən 284-ə yüksələcək. F-16 donanmasında olan təyyarələrdən 119-u ABŞ-dan alınmış və modernləşdirilmiş 119 viper səviyyəli təyyarədən ibarət olacaq. Qalan 165 ədəd F-16 döyüş təyyarəsi isə struktur və avionik cəhətdən elektronlaşdırılacaq, milli beyinə sahib olmaq üçün modernləşdiriləcək.
Özgür-1 layihəsi çərçivəsində Blok 30 reaktiv təyyarələrinin modernləşdirilməsi 2025-ci ildə tamamlanacaq. Özgür-2 çərçivəsində Blok 30-ların 2025-2027 modernləşdirilməsi, 40-cı və 50-ci blokların 2028-2030-cu illərdə hazırlanması planlaşdırılıb.
F-16 təyyarələri inteqrasiya olunacaq milli avionika və digər imkanlarla viper səviyyəsinə yüksəldiləcək. Modernləşdirilmiş təyyarələr, radarlar və tapşırıq kompüterləri milli olacağı üçün modernləşdirilmiş F-16 təyyarələrinin istifadə edəcəyi əhəmiyyətli raketlərdən biri də Gökhan olacaq. Tamamlanması sona yaxınlaşdığı bildirilən Gökhan raketi, Avropanın çoxmillətli raket istehsalçısı olan MBDA şirkəti tərəfindən hazırlanan Meteor-Over-Sight hava raketinin ekvivalenti olacaq. F-16-ların istifadə edəcəyi bəzi milli sursat və raketlərə qanad bələdçi dəsti ilə təchiz edilmiş MK82 ümumi təyinatlı bombalar və dəqiq təlimat dəsti ilə təchiz edilmiş MK84 ümumi təyinatlı bombalar daxildir. Təyyarənin istifadə etdiyi hava raketləri iki növdən ibarətdir: infraqırmızı görüntü (IIR) bacarığı ilə qısamənzilli Bozdoğan və aktiv radarla idarə olunan ortamənzilli Gökdoğan.
Gökdoğan havadan havaya 100+ kilometr, Bozdoğan isə 25 kilometr uçuş məsafəsinə malikdir və Türkiyə istehsalı olan yeni nəsil raketləri vura biləcəklər. Milli AESA burun radarı və milli elektron müharibə paketi kimi mühüm imkanlar da təyyarəyə inteqrasiya olunacaq. Bu imkanlarla F-16-lar Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin mühüm gücü halına gələn İHA və SİHA-larla birgə ortaq əməliyyatlar həyata keçirə biləcək.