Gürcüstan, Tbilisi, 9 avqust /Trend, müxbir N.Kirsxaliya/
Gürcüstandakı münaqişələrin nizamlanmasını Avropa İttifaqının müşahidəçilər missiyası deyil, yalnız onların iştirakçıları olan Gürcüstan, Rusiya, Abxaziya və Cənubi Osetiya həyata keçirə bilər. Bu barədə Gürcüstandakı Aİ müşahidəçilər missiyasının rəhbəri Hans Yorqa Haberin məqaləsində deyilir.
"Avropa İttifaqı, eləcə də Aİ müşahidəçilər missiyası Gürcüstan ərazisindəki münaqişələrin nizamlanması üçün yalnız imkanlar mühiti yarada bilər. Münaqişələrin özlərini isə o, nizamlaya bilməz, bunu yalnız münaqişələrin iştirakçıları edə bilərlər. Buna görə də onlar regionda yaşayan bütün insanların rifahı naminə davamlı və uzunmüddətli nizamlanmaya görə üzərlərinə tam məsuliyyət götürməyə hazırlaşmalıdırlar", - Haber hesab edir.
Məqalədə qeyd olunur ki, Aİ müşahidəçilər missiyası yerləşdirildikdən sonra, inzibati sərhədlərə bitişik Cənubi Osetiya və Abxaziya ərazilərində vəziyyət çox sabitləşib. "Lakin bizdə sabitləşmənin münaqişənin nizamlanması ilə eyni qüvvəyə bərabər olması haqqında xəyallar yoxdur. Gürcüstan ərazisi 1993-cü ildən başlayaraq, vəziyyətin sabitləşməsi haqqında razılaşmanın və ərazidə beynəlxalq təşkilatların olmasına baxmayaraq, hərbi əməliyyatların başlandığı 2008-ci ilədək bunu təcrübədən keçirmək imkanına malik olub", - o qeyd edib.
Məqalədə deyildiyi kimi, Aİ müşahidəçilər missiyası öz öhdəliklərinə sadiq qalır və tərəflərin etimadın bərpa olunması üzrə tədbirlərə qoşulması üçün səyləri ikiqat artırır. "Mən qəti əminəm ki, beynəlxalq birliyin ən yaxşı niyyətlərinə baxmayaraq, münaqişənin əsaslı səbəblərinin həlli vəzifəsi, ilk növbədə, münaqişə tərəflərinin üzərinə düşür. Bundan əlavə, Tbilisi, Moskva, Sxinvali və Suxumi vətəndaşların maraqlarını nəzərə almalı və öz qərarlarını buna uyğun qəbul etməlidirlər", - Haber bəyan edir.
Onun sözlərinə görə, normallaşma missiya qarşısında duran ilk və ən vacib tapşırıqdır. "Öz fəaliyyətinə başlayarkən missiyanın cəhdləri inzibati sərhədlərə bitişik Cənubi Osetiya və Abxaziya ərazilərində əhalinin və hərbi əməliyyatlar nəticəsində köçkün düşmüş adamların həyatı normal məcraya qayıtmasından ibarət olub", - o qeyd edib.
"Rusiya silahlı qüvvələrinin bitişik ərazilərdən çıxarılmasından (inzibati sərhədlərə) səkkiz gün sonra, Aİ müşahidəçilərinin patrul xidmətinə başlaması 30 000 minə yaxın məcburi köçkünün öz evlərinə qayıtmasına imkan verib. Buna baxmayaraq, onların müvəqqəti yaşayış yerlərini tərk etmələri Gürcüstanın məcburi köçkünlərlə bağlı çoxdankı problemlərini həll etmir. Çünki bundan əvvəlki münaqişələr zamanı köçkün düşmüş şəxslər, bu gün onların sayı 30 000 min nəfərdir, əvvəlki kimi Cənubi Osetiyadakı evlərinə qayıda bilmirlər, onların əksəriyyəti, çox güman ki, 2008-ci il avqust müharibəsi zamanı dağıdılıb", - Haber hesab edir.
AİMM rəhbəri Gürcüstan hökumətinin qaçqınlara münasibətdə gördüyü işləri müsbət qiymətləndirir.
Haberin sözlərinə görə, Aİ missiyası inzibati sərhədlərə bitişik ərazilərdə təhlükəsizlik baxımından vəziyyətə, eləcə də hər iki tərəfdəki bölücü xətdəki sıravi vətəndaşların həyatına təsir göstərəcək konkret məsələlərdə ədalətli rol oynamağa çalışır.
AİMM rəhbəri onu da qeyd edib ki, Gürcüstan 2009-cu il yanvarın 26-da imzalanmış qarşılıqlı anlaşma haqda memorandumun bütün öhdəliklərini yerinə yetirir. Həmin sənədə görə, Gürcüstan Cənubi Osetiya ətrafında və Abxaziyanın cənubunda silahlı qüvvələrin və ağır texnikanın yerləşdirilməsində məhdudiyyətləri birtərəfli qaydada yerinə yetirməklə bağlı üzərinə öhdəlik götürüb. Bununla yanaşı, o qeyd edib ki, qarşılıqlı anlaşma haqqında memorandum Gürcüstanın altıbəndli sazişdə nəzərdə tutulduğu kimi, güc tətbiq etməmək prinsiplərinə sadiq olduğunu sübut edir.