Bakı. Trend:
Azərbaycanın bioenerji potensialı ölkənin enerji müstəqilliyini artırmaq, ətraf mühitin qorunmasını təmin etmək və kənd təsərrüfatı istehsalını dəstəkləmək baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ölkəmiz biomassa istehsalında istifadə oluna biləcək müxtəlif resurslara malikdir. Belə ki hesablamalara görə bioenerji potensialı 380 MVt-dır.
Trend Azərbaycanın bioenerji potensialını daha ətraflı şəkildə təqdim edir:
1. Biomassa mənbələri
Kənd təsərrüfatı tullantıları: Taxıl, pambıq, tərəvəz və meyvə istehsalından yaranan qalıqlar, bioqaz və bioyanacaq istehsalı üçün istifadə oluna bilər.
Meşəliklər: Meşə qalıqları və odun tullantıları bioenerji istehsalında mühüm rol oynayır.
Heyvandarlıq tullantıları: Heyvan əti və süd istehsalı ilə əlaqədar yaranan tullantılar, bioqaz istehsalı üçün istifadə edilə bilər.
2. Bioqaz istehsalı
Bioqaz orqanik tullantıların anaerob fermentasiyası nəticəsində yaranır. Azərbaycanın kənd yerlərində bioqaz stansiyalarının qurulması, enerji istehsalını artırmaqla yanaşı, tullantıların idarə olunmasına da kömək edə bilər. Bu, həmçinin, kənd təsərrüfatında enerji müstəqilliyini təmin edə bilər.
3. Biodizel və bioetanol
Biodizel bitki yağlarından və heyvan yağlarından istehsal edilən alternativ yanacaqdır. Azərbaycanda kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalında istifadə olunan yağlı bitkilərin (məsələn, günəbaxan, soya) artması, biodizel istehsalını təşviq edə bilər. Eyni zamanda, şəkərli bitkilər (məsələn, şəkər çuğunduru, taxıl) bioetanol istehsalı üçün əlverişlidir.
4. Enerji müstəqilliyi
Bioenerji Azərbaycanın enerji müstəqilliyini artırmaq üçün vacibdir. Bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı xarici enerji resurslarına olan asılılığı azalda bilər. Bioenerji layihələri kənd yerlərində yeni iş yerlərinin yaranmasına və iqtisadiyyatın diversifikasiyasına da kömək edir.
5. Ekoloji təsir
Bioenerjinin istifadəsi qalıq yanacaqların istifadəsini azaltmaqla ətraf mühitin qorunmasına müsbət təsir göstərə bilər. Bioenerji resursları karbon emissiyalarını azaltmaqla, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə dəstək ola bilər.
6. Dövlət dəstəyi və təşviqlər
Azərbaycan hökuməti bioenerji sektorunu inkişaf etdirmək üçün müxtəlif proqramlar və təşviqlər təqdim edir. Bu, investisiyaların cəlb olunmasına, müvafiq infrastrukturun yaradılmasına və texnologiyaların tətbiqinə kömək edə bilər.
Nəticə olaraq Azərbaycanın bioenerji potensialı bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı və kənd təsərrüfatının dayanıqlılığı baxımından əhəmiyyətlidir. Biomassa resurslarının səmərəli istifadəsi, enerji müstəqilliyinin artırılmasına, ekoloji tarazlığın qorunmasına və iqtisadi inkişafın dəstəklənməsinə kömək edə bilər. Bu potensialdan tam istifadə etmək üçün müvafiq strategiyaların hazırlanması və həyata keçirilməsi zəruridir.