ARDNŞ "Günəşli" yatağından hasil edilən qazın 2006-2015-ci illər üçün proqnozlaşdırılan həcmini elan edib

Hazırda Azərbaycanın Dövlət Neft Şirkətinin qarşısına respublikanın bu növ yanacağa olan tələbatlarını ödəmək üçün xüsusi yataqlardan əldə olunan qazın hasilatını artırmaq kimi məsələ durur. "Günəşli yatağının dayaz hissələrini əsas dayaq etmək nəzərdə tutulub. Trend in verdiyi xəbərə görə, bu barədə ARDNŞ-in neft və qaz hasilatı üzrə "Azneft" İstehsalat Birliyinin rəhbəri Şahin İsmayılov danışıb.

Onun sözlərinə görə, bu yatağın kirirmakın üstündəki qum layı, kirirmakın altındakı layı və Qala layından hasil olan qaz əsasən 93,5% metandan, 3,5% etandan, 1,4% propandan ibarətdir. Yataqda qazılmış quyularda aparılan iş nəticəsində qaz hasilatının ölçüsü 150-300 min kub metr təşkil edib. Bundan əlavə, iki yeni qazılmış quyunun sutkalıq debiti 450-460 min kubmetr təşkil edib. İB rəhbərinin qeyd etdiyinə görə, istehsalat birliyi öz struktur şöbələri ilə "Günəşli" yatağında neft və qazın hasilatının gələcəkdə artırılması və stabilliyi üçün quyuların istismar fondu ilə bağlı tədbirlər kompleksi hazırlayıb. Aparılan tədqiqatlardan məlum olub ki, bu yataqda təxminən 18% qaz ehtiyatları hasilatı gəlir. Ötən il "Günəşli" yatağında qaz hasilatının həcmi ümumi qaz hasilatının 61,4%-ni, dənizdən olan hasilatın 64%-ni təşkil edib. Bu il bu göstərici uyğun olaraq, 66,6 və 68,3%-ə çatdırılacaq.

"Həmçinin yataqda yeni istismar quyularının qazılması barədə proqram hazırlanıb. Qazılmadan başqa, bu yataqda 11 və 19№li platformaların genişləndirilməsi və onlardan yüksəkdebitli (təxminən sutkada 300 min kub metr) qaz quyularının qazılması nəzərdə tutulur. 2010-cu ilə qədər 21 qaz quyusunun qazılması planlaşdırılır", - deyə Ş. İsmayılov xəbər verib.

Onun sözlərinə görə, tədqiqatlara görə A+B+C1 ehtiyat kateqoroiyaları ilə hesablanmış qazdan əlavə, yeni yataqların aşkar olunmasına böyük ümidlər var. Xysusən Qala layında C2 kateqoriyalı on milyardlarla kub metr qazın aşkar olunması realdır. Bununla belə geofiziki tədqiqatlar və qazılma zamanı qaz tullantıları Sabunçu və Suraxanı kəsiyi layında neft qaz qum layı barədə nəticələr çıxarmağa imkan verir.

Ötən il "Günəşli" yatağından 795,5 mln. kub metr sərbəst və 1923,7 mln. kub metr səmt qazı hasil olub. Bu ilin 10 ayı ərzində bu yataqda qazın istehsal həcmi 2310,7 mln kub metr təşkil edib ki, bu da ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 18% çoxdur.

"Günəşli" yatağı 1958-1963-cü illərdə seysmokəşfiyyat nəticəsində aşkar olunub. İlk neft 1979-cu ildə əldə olunub. 1980-ci ildə işlənib hazırlanmağa başlanıb. Bu ilin 1 noyabrına olan məlumata görə, yataqda 240 quyu qazılıb. Bu gün istismar olunan quyulardan 194-dən neft, 17-dən qazkondensat çıxarılır. 4 quyu fəvvarə metodu ilə, 167 quyu isə qazlift metodu ilə işləyir. Yataq Bakıdan 120 km, "Neft Daşları" yatağından 12 km şərqdə, suyun 80 metrdən 300 metrə qədər dərinliyində yerləşir". "Azneft" tərəfindən işlənilən meydanın uzunluğu 12,5 km, eni 4,5 km-dir.

Hazırda ARDNŞ-in "Azneft" istehsalat birliyində 39 yataq istismar olunur ki, bunlardan 19-u quruda, 18-i dənizdədir. Bu yataqlardan həm sərbəst, həm də səmt qazları çıxarılır.

"Günəşli" yatağında hasil olunan və hasilatın artmasına dair proqnozların yekun cədvəli