Bakı. Trend:
Rəsmi hesablamalara görə, karbon emissiyasının 0,13%-i Azərbaycanın payına düşür.
Karbon emissiyası dünya üzrə ən böyük ekoloji və sosial problemlərdən biridir. Azərbaycan da sıfır karbon emissiyası hədəfini qarşısına qoyub. Ölkəmizin 2040-cı ilədək emissiyaları 40% azaltmaq öhdəliyi var. Dünya Bankının hesablamalarına görə, Azərbaycana 2060-cı ilə qədər karbon emissiyasını sürətlə azaltmaq üçün 40 milyard ABŞ dolları investisiya lazım olacaq.
Bu, yalnız ekoloji tarazlığın qorunması üçün deyil, həm də iqtisadi inkişaf və enerji təhlükəsizliyi baxımından əhəmiyyətlidir.
Bəs sıfır karbon emissiyası nədir?
Sıfır karbon emissiyası insan fəaliyyətləri nəticəsində atmosferə karbon dioksid və digər istilik artıran qazların (GHG) buraxılmasının tamamilə dayandırılması deməkdir. Bu hədəfə çatmaq üçün iki əsas yanaşma var: emissiyaların azalması və karbonun udulması.
Azərbaycanın coğrafi mövqeyi günəş və külək enerjisi kimi yenilənə bilən enerji mənbələrinin inkişafı üçün əlverişlidir. Dövlət bu sahədə bir sıra layihələr həyata keçirir.
Ölkəmizin müxtəlif regionlarında günəş enerjisi stansiyaları qurulur və qurulması planlaşdırılır. Bu, elektrik istehsalında karbon izini azaltmağa kömək edəcək. Xəzər dənizi sahilində külək enerjisi parklarının yaradılması məqsədilə müxtəlif investisiya layihələri mövcuddur. Enerji istehlakının optimallaşdırılması karbon emissiyalarını azaltmağın bir digər yoludur.
Sənaye müəssisələrinin modernləşdirilməsi enerji istehsalında səmərəliliyin artırılması üçün vacibdir. Təchizatın yenidən quraşdırılması, istehsal proseslərində enerji istehlakının azaldılması üçün yeni texnologiyaların tətbiqi önəmlidir. Bundan başqa, meşələr karbon dioksidin udulmasında vacib rol oynayır. Azərbaycanın meşə örtüyünün artırılması və bərpası iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə mühüm addımdır. Meşələrin bərpası layihələri ekosistemlərin qorunması və bərpası üçün həyata keçirilir.
Ümumiyyətlə, yerli ekosistemlərin qorunması və bərpası karbon udma potensialını artırır. Nəqliyyat sektoru karbon emissiyalarının əhəmiyyətli hissəsini təşkil edir. Elektrikli avtomobillərin təşviqi və onların infrastrukturunun inkişafı karbon emissiyalarını azaltmağa kömək edir. İctimai nəqliyyat sistemlərinin modernləşdirilməsi, şəxsi avtomobillərin istifadəsinin azalmasına səbəb ola bilər.
Sıfır karbon emissiyası hədəfinə çatmaq üçün siyasi iradə vacibdir. Azərbaycan beynəlxalq müqavilələrə (məsələn, Paris Sazişi) qoşulmaqla, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə qlobal səylərə dəstək verir.
Azərbaycanın sıfır karbon emissiyası hədəfi ekoloji tarazlığın qorunması, iqtisadi inkişaf və enerji təhlükəsizliyinin artırılması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu məqsədin reallaşması üçün dövlət, cəmiyyət və özəl sektor arasında sıx əməkdaşlıq, innovativ yanaşmalar və səmərəli strategiyalar tələb olunur.
Sıfır karbon emissiyası hədəfi yalnız müasir dövrün çağırışlarına cavab vermək deyil, eyni zamanda, gələcək nəsillərə daha yaşanması mümkün bir dünya buraxmaq məqsədini güdür.