...

Azərbaycanın "quş qripi"nə qarşı hazırlığı kifayət qədər adekvatdır – ÜST nümayəndəliyinin rəhbəri ilə müsahibə

Biznes və iqtisadiyyat xəbərləri Materials 11 Yanvar 2008 18:09 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 11 yanvar / Trend , müxbir S.Babayeva / Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri Kamran Qaraxanovla Trend ın müsahibəsi:

- Azərbaycanın səhiyyə sahəsinin hazırkı inkişafını necə qiymətləndirirsiniz?

- Mənim fikrimcə, bu gün Azərbaycan səhiyyəsi öz tarixində olduqca mühüm və dönüş dövrünü yaşayır. Bir tərəfdən, Səhiyyə Nazirliyi rəhbərliyinin siyasi iradəsi və mövcud maliyyə vəsaitləri bu sahədə köklü islahatlar aparmağa imkan yaradır, digər tərəfdən isə, silsilə problemlər bu islahatları son dərəcə aktual edir. Sürətli iqtisadi inkişaf sayəsində ölkə donor yardımına getdikcə daha az ehtiyac duyur. Lakin hazırda səhiyyə sahəsində dəyişikliklər mərhələsində ekspert yardımına təlabat son dərəcə aktualdır.

- Bu dönüş dövründə ÜST Azərbaycana nə dərəcədə kömək edə bilər?

- Biz BMT-nin kadr və texniki potensiala sahib olan ekspert agentiyik. Düşünürəm ki, buna görə, Azərbaycan və ÜST-nın bu sahədə əməkdaşlıq mümkünlüyü olduqca perspektivlidir. ÜST-nın təşkilata üzv ölkələrlə fəaliyyəti əməkdaşlığa dair bağlanan iki illik müqavilə əsasında qurulur. Azərbaycan ÜST ilə 2008-2009-cu illər üzrə müqavilə bağlayan Avropa regionunun 53 ölkəsindən birincisidir. ÜST-nın müqavilə çərçivəsində, ölkəyə təqdim edəcəyi texniki yardımın həcmi 2,2 mln. dollara çatıb ki, bu da 2006-2007-ci illərdəki analoji müqavilənin həcmindən dörd dəfə çoxdur.

ÜST ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlıq bütün zamanlarda kifayət qədər məhsuldar olub. Lakin bizim son 1-2 ildəki münasibətlərimizi nümunəvi adlandırmaq olar. Məsələn, Azərbaycan Təşkilat qarşısında qəbul etdiyi bütün öhdəlikləri dəqiqliklə yerinə yetirir və bununla yanaşı, ÜST-nin ali idarəetmə orqanı olan İcraiyyə Komitəsinin üzvü kimi də fəaliyyət göstərir. Azərbaycan nümayəndə heyəti bu il ərzində, müvafiq olaraq, Cenevrə və Belqrad şəhərlərində keçirilən ÜST-nin Baş Assambleyasının və Avropa Bürosunun Regional Komitəsinin işində çox fəal surətdə iştirak edib. Mən məmnunluq hissi ilə qeyd etmək istərdim ki, bu ilin may ayında Cenevrədə keçirilmiş ÜST Assambleyasının iclasında ana və uşaqların səhhətinin qorunması işinə göstərdiyi töhfəyə görə, ölkəmizin birinci xanımı Mehriban Əliyevaya Təşkilatın nüfuzlu mükafatının rəsmi təqdimetmə mərasimi də keçirilib.

Bu, ÜST-nın Azərbaycanda və Azərbaycanla iş aparmasına artan marağını əks etdirir.

- ÜST Baş direktoru Marqaret Çenin Bakıya səfəri gözlənilir...

- Üzümüzə gələn bir neçə həftə ərzində, biz ÜST Baş Direktoru doktor Marqaret Çanın və ÜST-nin Avropa Bürosunun Direktoru cənab Mark Danzonun ölkəmizə səfərinə hazırlıq işləri ilə məşğul olacağıq. Xatırlatmaq istərdim ki, iki ildən də az olan bir müddət ərzində bu, bizim Təşkilatın yüksək səviyyəli vəzifəli şəxslərinin Azərbaycana artıq ikinci səfəridir. Bu, önəmli bir hadisədir. Bizim Təşkilatın qarşısında duran əsas vəzifə ÜST-ə üzv olan ölkələrdə səhiyyə sisteminin möhkəmləndirilməsi məqsədi ilə ekspert və texniki yardımın göstərilməsindən ibarət olur. ÜST-nin əsas tərəfdaşı olan Səhiyyə Nazirliyi ilə bizim aramızda çox yüksək səviyyəli işgüzar münasibətlər qurulub. Bununla bərabər, bizim idarə ilə digər rəsmi qurumlar, o cümlədən, Milli Məclisin Sosial məsələlər üzrə daimi komissiyası, Fövqəladə Hallar Nazirliyi, Gənclər və İdman Nazirliyi, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi və bir çox digər dövlət idarələri arasında olan müsbət tərəfdaşlıq münasibətlərini də qeyd etmək lazımdır. Ayrıca olaraq qeyd etmək istərdim ki, ÜST BMT-nin bir hissəsidir və biz öz fəaliyyətimizi digər aidiyyatı təşkilatlar, məsələn, BMT-nin İnkişaf Proqramı, BMT-nin Uşaq Fondu, Əhali Fondu, BMT-nin Ərzaq Proqramı və s. ilə ələqələndiririk. Biz ümidvarıq ki, belə çoxşaxəli əməkdaşlıq ölkəmizin səhiyyə sisteminin təkmilləşməsinə öz töhfəsini verəcək.

- Azərbaycan tərəfindən quş qripi ilə mübarizə sahəsində görülən tədbirləri necə qiymətləndirirsiniz?

- "Quş qripi" ümumbəşəri problem olmaqda davam edir. ÜST mütəxəssislərinin məlumatına görə, 2003-cü ildən dünya növbəti qrip pandemiyasına daha da yaxınlaşıb. Son dəfə belə vəziyyət 1968-ci ildə, keçən əsrin son pandemiyası zamanı qeydə alınıb. 2007-ci il dekabrın 28 - nə olan məlumata görə, dünyada insanlar arasında 346 quş qripi, o cümlədən 213 ölüm hadisəsi qeydə alınıb.

Ümumiyyətlə, ÜST Azərbaycanın Səhiyyə Nazirliyi ilə, bütün sahələrdə olduğu kimi, "quş qripi" ilə mübarizə sahəsində də sıx, səmərəli və məhsuldar əməkdaşlıq edir. Fikrimcə, bu gün Azərbaycanda "quş qripi"nə hazırlıq kifayət qədər adekvatdır. Hazırda Azərbaycanda müvafiq avadanlıqla təchiz edilmiş və ixtisaslı, dəfələrlə xaricdə hazırlıq keçmiş mütəxəssislərlə təmin edilmiş laboratoriya fəaliyyət göstərir. Epidemioloji nəzarət sistemində lazımi dəyişikliklər tətbiq edilib.

Hələ 2005-ci il dekabr - 2006-cı il yanvar aylarında Türkiyədə insanlar arasında ilk hadisələr qeydə alınan kimi, ÜST, Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyinin müraciətinə cavab olaraq, dərhal ölkəyə yüksək ixtisaslı mütəxəssislərdən (4 nəfər) ibarət missiya təşkil edib. İlk missiyanın məqsədi ölkənin "quş qripi" epidemiyasına hazırlıq səviyyəsinin qiymətləndirilməsi olub. Missiya öz tövsiyyələrini Səhiyyə Nazirliyinə təqdim edib.

Azərbaycanda cöl və ev quşlarından götürülmüş nümunələr ilk dəfə olaraq ÜST-nin dəstəyi ilə Böyük Britaniyaya, ÜST-nin referens laboratoriyasına göndərilir və quşlar arasında H5N1 virusu aşkar edilir.

İnsanlar arasında "quş qripi" qeydə alınanda, ÜST-nin mütəxəssislərindən ibarət missiya bir aydan çox müddətdə Azərbaycan mütəxəssisləri ilə birgə çalışıb. Bildiyiniz kimi, 2006-cı ildə Azərbaycanda insanlar arasında 8 quş qripi, o cümlədən 5 ölüm hadisəsi qeydə alınıb.

Azərbaycanda "quş qripi"nə hazırlıq çərçivəsində, "quş qripi" və digər yüksək təhlükəli patogen halların müalicəsi üçün nəzərdə tutulmuş tibb müəssisəsinin bərpasının layihəsi hazırlanaraq, Səhiyyə Nazirliyinə təqdim edilib, Səhiyyə Nazirliyinin müvafiq mütəxəssisləri ilə birgə H5N1 Quş Qripi xəstəliyinə dair təlimat və tədbirlər planı hazırlanıb.

Dünya Bankı və ÜST Azərbaycanla əməkdaşlıq çərçivəsində, qrip pandemiyasına hazırlıq üzrə Milli Plan hazırlayıb.

Dövlət Baytarlıq Komitəsi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi və Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssisləri mütəmadi olaraq monitorinq aparır. Bu da vacib addımdır.

Bildirmək istəyirəm ki, Azərbaycan, öz növbəsində, bu ümumbəşəri problemin həll edilməsinə öz töhfəsini verir. Azərbaycan səhiyyəsinin quş qripi xəstələrinin müalicəsində əldə etdiyi təcrübə bütün dünyada öyrənilir.

Xəbər lenti

Xəbər lenti