Azərbaycan, Bakı, 19 mart /Trend, müxbir N.İsmayılova/
Neftin qlobal qiymətlərinin, çox güman ki, hökumətin proqnozlarından yüksək olacağı ilə əlaqədar Azərbaycan 2011-ci il dövlət büdcəsinə yenidən baxmaq fikrindədir. Bu barədə ölkənin Mərkəzi Bankının sədri Elman Rüstəmov "Reuters" agentliyinə müsahibəsində deyib.
"Hesab edirik ki, ilin sonunadək qiymətlər indikindən aşağı, lakin bizim ilin əvvəlinədək proqnozlaşdırdığımızdan yuxarı olacaq", - Rüstəmov deyib.
Onun sözlərinə görə, AMB-nin yanvarda 159 milyon dollar artaraq 6570 milyon dollara çatan ehtiyatları, hər şeydən göründüyü kimi, 2011-ci ilin sonlarında 8 milyard dollara çatacaq.
Azərbaycan büdcəsi neftin bir barelinin 60 dollar qiymətinə əsaslanır, lakin Brent markalı neftin bir bareli cümə axşamı 114 dollardan yuxarı qiymətə satılıb.
Rüstəmovun sözlərinə görə, hökumət inflyasiyanı birrəqəmli səviyyədə saxlamağa çalışır.
"Azərbaycan ərzağın əhəmiyyətli hissəsini xaricdən idxal edir və ərzağın qiymətlərinin bahalaşması Azərbaycanı narahat edir", - o, deyib.
Onun sözlərinə görə, hökumət bir sıra tədbirlər görür və onların köməyi ilə inflyasiyanı birrəqəmli səviyyədə saxlamağa cəhd edir. Rüstəmov deyib ki, 2011-ci il büdcəsinə, çox güman ki, qida məhsullarının qiymətlərinin yüksək olması ilə əlaqədar ərzaq təhlükəsizliyini təmin edilməsi məqsədilə yenidən baxılacaq.
2011-ci ilin fevralında Azərbaycanda istehlak mallarının və tarif xidmətlərinin qiymətləri yanvara nisbətən 2,2 faiz, yanvar-fevralda isə 2010-cu ilin analoji dövrünə nisbətən 8,9 faiz bahalaşıb.
"İnanmıram ki, əsaslı düzəliş lazım olsun, çünki büdcə kifayət qədər yaxşı balanslaşdırılıb və biz makroiqtisadi idarəetmə və davamlı inkişaf problemlərini diqqətə almalıyıq. Beləliklə, neftin qiymətlərinin artması və xarici sarsıntıların volatilliyi büdcəyə ötürülməməlidir", - Rüstəmov deyib.
O, bildirib ki, məqsədli dövlət xərclərindəki dəyişikliklər bilavasitə neftin qiymətinin artması ilə bağlı deyil, hökumətin infrasturkturun modernləşdirilməsi planları ilə müəyyən edilir.
"Məhz buna görə də ölkə öz infarstrukturunun təkmilləşdirilməsi və modernləşdirilməsi prosesindədir və bu iri layihələrdən bəziləri əlavə maliyyələşdirmə tələb edə bilərlər", - Rüstəmov bildirib.
Mərkəzi Bank sədri hökumətin dünyada neftin qiymətlərinin yüksək olması ilə bağlı neft gəlirlərinin idarə olunması siyasətində dəyişiklərin olacağını gözləmir.
O, deyib ki, hökumət neft satışından 47 milyard dollar əldə edib ki, bunun 50 faizi gələcək nəsillər üçün fondda saxlanılıb, yerdə qalanı isə cari tələbat üçün hökumət tərəfindən istifadə olunub.
"Biz bu payı gələcəyə saxlamaq istəyirik, çünki neftdən gələn gəlirlər artır, gəlirlərin daha böyük hissəsi gələcək üçün saxlanacaq", - o, əlavə edib.
2011-ci il üzrə ölkənin dövət büdcəsinin gəlirləri 12 061 milyon manat (mərkəzləşdirilmiş gəlirlər - 11 613 958,2 min manat, yerli- 447 041,8 min manat), xərcləri - 12 748 milyon manat (mərkəzləşdirilmiş xərclər - 11 439 980,0 min manat, yerli xərclər - 1 308 020,0 min manat) məbləğində təsdiq olunub.
ARDNF 2011-də gəlirlərin 9 132, 941 milyon manat, xərclərin isə 6 886,155 milyon manat səviyyəsində olacağını gözləyir.
Proqnozlar neftin qiyməti 60 dollar nəzərdə tutularaq tərtib edilib.
Əgər 2001-ci ildə Neft Fondunda cəmi 271 milyon dollar vəsait toplanmışdısa, 2011-ci il yanvarın 1-də fondun aktivləri 22,8 milyard dollara çatıb.
Bununla yanaşı, həmin dövr ərzində 2,6 milyard dollar infrastruktur və sosial layihələrə yönəldilib, 20 milyard dollara yaxın isə dövlət büdcəsinə köçürülüb. Öz növbəsində dövlət büdcəsi çərçivəsində mövcud vəsaitlər hesabına dövlət proqramları və qeyri-neft iqtisadiyyatı üzrə tədbirlər həyata keçirilib və nəticədə qeyri-neft sektorunun real artım sürəti 2010-cu ildə 7,6 faiz təşkil edib.
Dövlət Neft Fondu 1999-cu ildə təsis olunub.