Bakı. Trend:
COP29 çərçivəsində "Aralıq dənizi impulsu: 2030-cu ilə qədər 1 TW bərpa olunan enerjiyə doğru sürətlənmə" mövzusunda panel müzakirəsi keçirilib.
Trend xəbər verir ki, Azərbaycanın energetika nazirinin müavini Orxan Zeynalov sabah Azərbaycan, Özbəkistan və Qazaxıstan arasında yaşıl dəhliz layihəsinin həyata keçirilməsinə dair hökumətlərarası sazişin imzalanacağını açıqlayıb.
"Hesab edirəm ki, Mərkəzi Asiyanın çox böyük potensialı var. Biz həm də dəhlizlərin texniki-iqtisadi əsaslandırma baxımından uyğunlaşdırılması və vahid struktura çatdırılması ilə yanaşı onların birləşdirilməsinin zəruriliyindən, eləcə də onların inkişafının müxtəlif mərhələlərinə yanaşmalardan danışırıq. Ümumiyyətlə, biz bütün dünyada “yaşıl” dəhlizlərin inkişafının uyğunlaşdırılmasından danışırıq", - o deyib.
O.Zeynalov onu da bildirib ki, 1TB hədəfi həqiqətən təsir edici rəqəmdir və əla istəkdir.
Aralıq dənizi İttifaqının (UfM) baş katibinin baş katibinin müavini Grammenos Mastroeni isə qeyd edib ki, Aralıq dənizinin karbonsuzlaşdırılmasının uğursuzluğu bir sıra nəticələrə gətirib çıxaracaq.
"Aralıq dənizi dünyanın ikinci ən sürətli istiləşmə bölgəsidir və proqnozlaşdırılan nəticələri, sözün doğrusu, qorxuludur. Bir neçə ildən sonra 250 milyon insan su çatışmazlığı ilə üzləşəcək", - Mastroeni vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, bərpa olunan enerji təkcə karbonsuzlaşma ilə bağlı deyil. Təbiət potensialı bərabər payladı. “Günəşi olmayanlar” məsələn, külək enerjisi ilə zəngindirlər. Lakin, məsələn, yerin dərinliklərində gizlənmiş uran və ya digər ehtiyatlar yalnız bir neçə nəfər üçün əlçatandır.
"Buna görə də bərpa olunan enerji suverenlikdir. Bərpa olunan enerji iş yerləri deməkdir. Ancaq Aralıq dənizi vəziyyətində bu, həm də ən böyük insan icmasıdır. Bərpa olunan enerji dünyadır. Biz yaşıl keçidin bir hissəsi kimi Cənub və Şimal Sahillərinin inteqrasiyası üçün əsas danışıqların mərkəzindəyik. Avropa İttifaqı dekarbonizasiyaya sadiqdir və bu, cənub potensialının töhfəsi olmadan mümkün olmayacaq. Cənub ölkələrinin potensialı isə təkcə yerli bazarlar əsasında inkişaf edə bilməz", - o əlavə edib.
Aralıq dənizi Təmiz Enerji Şəbəkəsinin həmsədri və ECCO analitik mərkəzinin baş əməkdaşı Cavad Əl Kharraz isə bildirib ki, Aralıq dənizi 2030-cu ilə qədər bərpa olunan enerjinin 1 TW-a çatmaq kimi iddialı hədəfi götürməyə hazırdır. qlobal məqsədlərə nail olmaq.
"Hər böhranda unikal bir fürsət var - təmiz və davamlı enerjinin yeni dövrünü qəbul etmək şansı. COP28-də, bildiyiniz kimi, 130-dan çox ölkə bərpa olunan enerji potensialını üç dəfə artıraraq 11 teravata çatdırmağı öhdəsinə götürdü", - o deyib.
Onun sözlərinə görə, bundan dərhal sonra Aralıq dənizinin hər iki tərəfindəki regional təşkilatlar, sənaye şirkətləri, beyin mərkəzləri və vətəndaş cəmiyyətləri bu istəyi “Teramed” adlı konkret regional səyə çevirmək üçün bir araya gəldilər.