Azərbaycan, Bakı11 yanvar / "Trend müxbir R.Hafizoğlu/ Fars Körfəzi dövlətlərində ortaq pul vahidi olan "Körfəz dinarı" nın tətbiq edilməsi və vahid bazar sisteminə keçilməsi məsələsində ekspertlərdə fikir ayrılığı var.
Qətərin "Əl-Cəzirə" telekanalının verdiyi məlumata görə, 2008-ci ildən etibərən Fars Körfəzi dövlətləri Dohada keçirilən toplantıda vahid bazar sisteminə keçmə və "Körfəz dinarı" pul vahidinin dövriyyəyə buraxılması məsələsini müzakirə ediblər.
"Körfəz dinarı"nı dövriyyəyə buraxılması və Fars Körfəzi dövlətlərinin vahid bazar sisteminə keçməsi uğursuzluqla nəticələnək" - deyə türkiyəli politoloq Akif Əmrə cümə axşamı İstanbuldan Trend ə telefonla bildirib. "Fars körfəzi dövlətlərinin iqtisadiyyatının əsas hissəsi neft üzərində qurulub. Bu dövlətlər hər nə qədər sərbəst siyasət aparmaq istəsələr də, hərbi və siyasi baxımdan ABŞ və Avropadan asılı vəziyyətdədirlər" - deyə ekspert qeyd edib.
Əmrənin fikrincə, İranın keçirilən toplantıya dəvət olunması Fars Körfəzi dövlətlərinin qismən də olsa bu ölkənin maraqları ilə hesablaşmaları kimi qiymətləndirilə bilər. "Körfəz dövlətlərinin heç bir siyasi iradəsi yoxdur. "Körfəz dinarı" dövriyyəyə buraxılsa belə, ABŞ dolları və avro ilə rəqabət apara bilməyəcək" - deyə ekspert qeyd edib.
"Al-İraqPress" agentliyinin direktoru politoloq Abdulla əl-Cuburinin fikrincə isə "Körfəz dinarı"nın dövriyyəyə buraxılması uğurlu addımdır. "Fars Körfəzi dövlətləri dünyanın ən zəngin neft yataqlarına malikdirlər və strateji yerlərdən sayılırlar. Bu da dünya siyasətinə təsir edə biləcək güc deməkdir" - deyə politoloq cümə axşamı Londondan Trend ə telefonla bildirib. Onun fikrincə, Körfəz dövlətləri Avropa və Asiya qitələrinin mərkəzində olduğu üçün dünya ticarətində aparıcı rollardan birini oynayırlar. "Qətərdə keçirilən Körfəz dövlətlərinin son toplantısı bu dövlətlərin ABŞ dolları və avrodan asılılığının qarşısının alınması üçün atılan addımdır" - deyə əl-Cuburi qeyd edib.
Körfəz dövlətləri bu addımın atılması ilə region ölkələrinə və dünya siyasətinə təsir etmək fikrindədirlər: "Regionda ABŞ ilə İran arasında hər an başlaya biləcək müharibə faktorunu nəzərə alsaq, bu addımn atılması, başlanacaq müharibə əsnasında region dövlətlərinin ABŞ-dan asılılığını minimuma endirəcək" - deyə politoloq qeyd edib. "Bu toplantıya İranın dəvət olunması buna sübüt kimi göstərilə bilər. Körfəz dövlətlərinin iqtisadiyyatı digər ərəb dövlətlərinin iqtisadiyyatından fərqlidir. Zənnimcə, "Körfəz dinarı"nın dövriyyəyə buraxılması uğurlu bir layihədir və "Körfəz dinarı"ı ABŞ dolları və avro ilə nəinki rəqabət apara bilər, hətta dünya pul vahidinə çevrilə bilər" - deyə o bildirib.
Azərbaycanın Nazirlər Kabineti Aparatının iqtisadiyyat və maliyyə-kredit siyasət şöbəsinin sabiq müdiri Oqtay Haqverdiyev Trend ə bildirib ki, ortaq pul vahidi olmasa da, digər ərəb dövlətlərinin pul vahidi körfəz dövlətlərində maneəsiz bir şəkildə istifadə edilir. Ekspertin fikrincə, Körfəz dövlətlərinin ortaq pul vahidinə keçməsi bu dövlətlərin iqtisadi gücünün göstəricisidir