Azərbaycan, Bakı, 26 oktyabr / Trend , müxbir E.Tarıverdiyeva/
"Türkiyə-Ermənistan sərhədinin açılması ilə Cənubi Qafqaz regionunda heç nə dəyişməyəcək. Belə ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olmadan enerji daşıyıcılarının marşrutu dəyişməyəcək", - Gürcüstanın sabiq iqtisadiyyat naziri, ölkənin Strateji və Beynəlxalq Araşdırmalar Fondunun baş elmi işçisi, professor Vladimir Papava belə hesab edir.
"Türkiyənin Ermənistanla əlaqələrinin necə olmasından asılı olmayaraq, Azərbaycan hökumətinin işğal olunmuş ərazilər qaytarılmadan və Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olmadan enerji resurslarının Ermənistan vasitəsilə daşınması barədə hər hansı layihə ilə razılaşacağına inanmıram. Daha dəqiq desək, sərhədlərin açılması ilə iqtisadi cəhətdən regionda heç nə dəyişməyəcək", - Papava Trend -a deyib.
Oktyabrın 10-da Sürixdə Ermənistan və Türkiyənin xarici işlər nazirləri hər iki ölkə arasında əlaqələrin normallaşmasını nəzərdə tutan iki protokol imzalayıb. Türkiyə və Ermənistan arasında diplomatik münasibətlər mövcud deyil, iki ölkə arasında sərhədlər 1993-cü ildən bağlıdır.
Papavanın fikrincə, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başlayana qədər Ermənistanla Türkiyə arasında sərhədlərin açılmasının əhəmiyyəti ola bilərdi. Belə ki, Azərbaycan ilə Türkiyəni birləşdirən ən qısa yol Ermənistandan keçir.
İki Cənubi Qafqaz ölkəsi arasında münaqişə 1988-ci ildə Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiası irəli sürməsi zəminində yaranıb. Azərbaycan torpaqlarının iyirmi faizi, yəni Dağlıq Qarabağ ərazisi və bu əraziyə bitişik yeddi rayon Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altındadır. 1994-cü ildə tərəflər atəşkəs rejiminə dair razılaşma əldə ediblər və o vaxtdan bəri ATƏT-in Minsk qrupunun himayəsi altında, Rusiya, Fransa və ABŞ-ın həmsədrliyi ilə hələ də nəticəsiz sülh danışıqları aparılır.
"Türkiyə üçün alternativ nəqliyyat dəhlizinin olmasının vacibliyi barədə çox danışılır. Digər tərəfdən isə indi heç kəs yeni boru kəmərləri tikməyəcək", - Papava hesab edir.
O əlavə edib ki, reallıqda boru kəmərləri artıq mövcuddur - Bakı-Supsa, Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum.
"Əgər söhbət Azərbaycan qazının nəqlini nəzərdə tutan "Nabukko" qaz kəmərindən gedirsə, o zaman yeni qaz "Bakı-Tbilisi-Ərzurum" qaz kəməri vasitəsilə nəql oluna bilər", - ekspert deyib.
Dəyəri 7,9 mlrd. avro olan "Nabukko" qaz kəməri ilə Azərbaycan və Mərkəzi Asiyadan Aİ ölkələrinə qazın ixracı nəzərdə tutulur. Qaz kəmərinin çəkilişi 2011-ci ilə təyin edilib. Boru kəmərinin maksimal gücü ildə 31 mlrd. kubmetrə bərabərdir.
Papavanın fikrincə, türk biznesinin Ermənistana inteqrasiyası üçün təhlükə var. Belə ki, onlar orada artıq müəyyən yer tutmuş Rusiya şirkətləri ilə rastlaşacaqlar.
"Bununla belə, nəzərə almaq lazımdır ki, sərhədlərin açılması nəticəsində Türkiyəyə iş axtarmaq məqsədi ilə kifayət qədər böyük erməni axını olacaq", - o əlavə edib.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]