Azərbaycan, Bakı, 23 noyabr /Trend, müxbir A.Axundov/
Ortamüddətli perspektivdə Azərbaycan iqtisadiyyatının qeyri-neft sektorunda vergi yükünün azaldılması haqqında mütləq düşünmək lazımdır. Trend-in məlumatına görə, bu barədə çərşənbə günü Mərkəzi Bankın İdarə Heyətinin sədri Elman Rüstəmov Milli Məclisdə 2012-ci il və növbəti üç il üzrə dövlət büdcəsi layihəsinin müzakirəsi zamanı deyib.
"Azərbaycan əhalisi 9 milyon nəfərdən çoxdur, bu qədər əhali ilə təkcə daxili tələbat hesabına böyük iqtisadiyyat qurmaq mümkün deyil. Son 20 il ərzində inkişaf edən ölkələrin iqtisadiyyatları istisnasız ixrac yönümlüdür. Bunlar əsasən Asiya ölkələridir. Belə olan təqdirdə vergi yükü məsələsi aktuallıq qazanır. Dünya bazarlarına çıxmaq üçün Azərbaycanda vergi yükü rəqabətədavamlı olmalıdır. Azərbaycanda xarici investisiyaların artımı üçün ölkədə vergi yükü kapitalın daxil olduğu ölkələrdən aşağı olmalıdır", - Rüstəmov bildirib.
Dünya Bankının araşdırmalarına əsasən, vergi yükünün səviyyəsinə görə Qazaxıstan dünyada 38-ci, Gürcüstan 10-cu, Azərbaycan isə 95-ci yerdədir.
"Bununla əlaqədar olaraq, ortamüddətli perspektivdə qeyri-neft sektorunda vergi yükünün azaldılması haqqında mütləq düşünmək lazımdır", - Rüstəmov deyib.
Azərbaycan Vergilər Nazirliyinin məlumatına əsasən, 2009-cu ildə ölkədə vergi yükü 11,6 faiz, 2010-cu ildə 10,3 faiz, 2011-ci ilin yanvar-avqustunda isə 11,9 faiz təşkil edib.
Onun sözlərinə görə, Norveçdə diferensiallaşdırılmış vergi sistemi tətbiq edilir, qeyri-neft sektorundakı vergilər neft sektorundakı vergilərdən azdır.
"Bu, çox maraqlı təcrübədir və biz mütləq bunu nəzərdən keçirməliyik", - Rüstəmov qeyd edib.
Onun bildirib ki, həmçinin, vergi yükünün yerini istehsaldan istehlaka dəyişməsi lazımdır.
"Hazırda bu, dünyada vergi islahatlarının əsas trendlərindən biridir. Məsələn, dünyada iqtisadiyyatı ən dinamik inkişaf edən ölkələrdən biri olan Türkiyədə zərgərlik malları, avtomobillər və s. üzrə vergi yükü çox yüksəkdir", - o deyib.
Rüstəmovun sözlərinə görə, Azərbaycanda əhalini istehlaka deyil, yığıma, investisiyalara yönəldən vergi sistemi olmalıdır.
"Əksinə, biz istehsalı stimullaşdırmalıyıq ki, bu da iş yerləri yaradır və ixrac potensialını yüksəldir. Bu, vergi siyasəti vasitəsilə də həyata keçirilməlidir", - Rüstəmov vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, ölkədə sosial vergilərin səviyyəsi yüksək olaraq qalır.
"Bizdə bu, 22 faiz, Qazaxıstanda isə 11 faiz səviyyəsindədir. İstehsalı təşviq etmək üçün bu səviyyə də rəqabətədavamlı olmalıdır", - Rüstəmov deyib.