Azərbaycan, Bakı, 09 fevral/ Trend , müxbir E.İsmayılov/ 2008-ci ildə Xəzər dənizində Azərbaycanın "Azəri-Çıraq-Günəşli" (AÇG) yataqları blokundan təqribən 34 mln. ton yüngül neft hasil edilib. Bu barədə bazar ertəsi yataqların işlənmə layihəsinin operatoru olan BP şirkətindən bildiriblər.
Şirkətdən bildriblər ki, AÇG-də il ərzində günlük orta hasilat 688,5 min barel təşkil edib.AÇG yataqlarından Bakı-Tibilsi-Ceyhan boru kəməri ilə ixrac olunan Azeri Light növlü neft hasil edilir.
Payızdan bu yataqlar blokundan hasilat azaldılıb. BP sentyabrın 17-də "Mərkəzi Azəri" yatağında neft hasilatını dayandırıb və yataqda quraşdırılan platforma personalını dənizdə qazın aşkar olunması səbəbindən evokuasiya edib. Təhlükəsizlik məqsədi ilə yatağın qərb hissəsində "Qərbi Azəri" platformasından da hasilat dayandırılıb, burada hasilat sonradan bərpa olunub.
"Mərkəzi Azəri"də hasilat dayandırılanadək AÇG-də sutkalıq hasilat təqribən 900 min barel təşkil edirdi.
"Azəri-Çıraq-Günəşli" layihəsi üzrə birgə istifadə və hasilatın pay bölgüsü barədə saziş 1994-cü ilin sentyabrında imzalanıb. Müqavilənin müddəti 30 ildir. "Çıraq" yatağında hasilat 1997-ci ildə, "Mərkəzi Azəri"də 2005-ci ilin əvvəlində, "Qərbi Azəri"də 2006-cı ilin əvvəlində, "Şərqi Azəri"də isə 2006-cı ilin sonunda başlanıb. Aprelin sonlarında isə "Günəşli" yatağının dərin sulu hissəsində hasilata başlanılıb.
BP-dən bildiriblər ki, 2008-ci ildə Azərbaycanın "Şahdəniz" qaz kondensat yatağındakı dörd quyudan planlaşdırılan 7,7 mlrd. kubmetrə nisbətdə 7,2 mlrd. kubmetr qaz hasil edilib.Yataqdan sutkalıq qaz hasilatı 23 mln. kubmetrə bərabərdir.
2008-ci ildə "Şahdəniz" yatağından dörd quyudan sutkalıq kondensat hasilatı 41 min barel təşkil edib. Hazırda o, 47 min barel təşkil edir.
"Şahdəniz" yatağının işlənməsinə dair müqavilə 1996-cı il iyunun 4-də imzlanıb. Layihə iştirakçıları bunlardır: BP (operator) - 25,5 faiz, Statoil Hydro - 25,5 faiz, NICO - 10 faiz, Total - 10 faiz, LukAgip - 10 faiz, TPAO- 9 faiz, SOCAR - 10 faiz.
Bu yataqda hasilata 2006-cı ilin dekabrından başlanılıb. Hazırda "mavi yanacaq" Cənubi Qafqaz boru kəməri vasitəsilə Gürcüstan və Türkiyəyə nəql olunur. Azərbaycan da qaz alıcısı qismində çıxış edir.
Yatağın işlənilmə layihəsinin brinci mərhələsi çərçivəsində ildə 8,8 mlrd. kubmetr qaz hasil ediləcəyi güman olunur. Bu həcm Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyəyə satılacaq. Reallaşdırılmasına 2012-ci ildə başlanacaq ikinci mərhələ çərçivəsində hasilat 20 mlrd. kubmetrədək artırlacaq. Bu mərhələdə qazın Avropa ölkələrinə nəqli nəzərdə tutulub.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı - [email protected]