Azərbaycan, Bakı, 03 dekabr / , müxbir Ü.Sadıqova/ Livanda siyasi qruplaşmalar arasında yeni ziddiyyətlər 2009 - cu ilin yazında keçiriləcək parlament seçkilərindən sonra ölkədə daxili siyasi ixtilaflarla nəticələnə bilər.
"Livanın partiyaları arasında daimi mübahisələr ölkənin demokratikləşməsini çətinləşdirir. Buna görə də, ehtimal ki, seçkidən sonra ölkədə qarşıdurmalar yaranacaq", - Pentaqonun Suriya və Livan üzrə keçmiş müşaviri Devid Şenker Vaşinqtondan Trend - a telefonla bildirib.
Livanda parlament seçkiləri 2009 - cu ilin yazında baş tutacaq. Son seçkilər 2005 - ci ilin mayında, ölkənin Baş naziri Rafiq Həririnin qətlindən sonra keçirilib. Seçkilərin nəticələrinə görə, parlamentdə çoxluğu Qərbyönlü "14 mart koalisiyası" qazanıb, bundan sonra 2006 - cı ildə Suriyayönlü tərkibi istefaya gedib və 30 illik işğaldan sonra Livanın ərazisi suryialı əsgərlərdən tam azad olunub.
"14 mart" koalisiyasının üzvü Vail Yəmin hesab edir ki, Doha şəhərində imzalanan razılaşma ölkədə demokratikləşmə istiqamətində müsbət rol oynayıb.
Bu ilin yazında Livanda "Hizbullah" partiyası və hökumət qoşunları arasında hökumətin istefasına və yeni prezident seçkilərinə gətirən sərt toqquşmalar olub.
"Doha sazişindən sonra hökumətdəki hər bir siyasi qruplaşma öz maraqlarını təmin edib: "Hizbullah" Bekka əyalətini nəzarətə götürə və parlamentdə yer ala, Səəd Həriri - parlamentdə əksəriyyəti qoruya bilib", - Yəmin Beyrutdan telefonla Trend - a bildirib.
"Hizbullah" və hakim "14 mart" koalisiyası arasında dialoq da belə başladı və müxalifətin radikal fəallığının azalmasına gətirdi, - Yəmin hesab edir.
Lakin çərşənbə axşamı Livan KİV- də ölkənin siyasi qruplaşmaları, əsasən, Suriyayönlü və Qərbyönlü qruplaşmalar arasında yenidən, bu dəfə qurbansız toqquşmaların başladığı barədə məlumat yayılıb.
Əvvəllər Livanda belə hadisələr dəfələrlə vətəndaş müharibəsi və siyasi böhrana gətirib. Əksər hallarda əsas səbəbkar Suriyayönlü siyasi strukturlar olub.
Bu toqquşmalar yeni vətəndaş müharibəsinə gətirməsə belə, bunun "14 mart" koalisiyası üçün parlamentdə əksəriyyətin qorunmasını çətinləşdirəcəyi istisna edilmir, - Vaşinqton Univeristetinin Yaxın Şərq siyasəti üzrə analitiki Şenker hesab edir.
Əvvəllər Səəd Həriri də yeni parlament seçkilərinin Livanda daxili vəziyyəti çətinləşdirə biləcəyinə dair bəyanatlarla çıxış edib, - "Əş-Şərq Əl-Ausat" ərəb qəzeti xəbər verir. "Parlament seçkiləri vaxtında keçiriləcək, hətta nəticələr kiminçünsə mənfi olsa belə. Belə ki, Livan demokratik dövlətdir və qanun pozula bilməz", - livanlı siyasətçi bəyan edib.
"Qruplaşmalar arasında toqquşmalar seçkilərin nəticələri elan ediləndən sonra başlaya bilər", - Livanın azadlığı siyasi təşkilatının (Lebanese freedom organization) fəalı Corc əl-Rəis Beyrutdan telefonla Trend - a bildirib.
Bu ziddiyətlərin nə vaxtsa bitəcəyini demək çətindir; onlar kortəbii xarakter daşıyır, - əl-Rəis qeyd edib.
Lakin mübahisələr müvəqqəti sakitləşərkən, bu, Livan iqtisadiyyatında dərin mənfi iz buraxır, - o hesab edir.
İndiki məqamda Qərb ölkələri - hansı ölkələrin olduğu dəqiqləşdirilmir - Livan hökumətinə 7,6 mlrd. dollar ayırmağa razı olublar.
Lakin ekspertlərin rəyi eynidir: Livan Konstitusiyasına zidd olduğu üçün, ölkədə növbədənkənar seçkilər keçirilməyəcək.
Amerikalı analitikin rəyinə görə, seçkilərin nəticələri Livan hökumətinin buraxılmasına gətirsə də, bu bəzi Livan siyasətçilərinin, məsələn, hakim koalisiyanın Qərbyönlü siyasi kursunu gücləndirəcək.
"Seçkilərdən sonra çox şey aydın olacaq. Lakin Livan hökuməti və qruplaşmalar, çox ehtimal ki, demokratik seçki keçirəcəklər", - Şenker əlavə edib.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]