2009 - cu il iş adamları üçün ağır olacaq – Qərb ekspertləri
Azərbaycan, Bakı, 02 dekabr/ Trend , müxbir A.Bədəlova/ Qlobal maliyyə böhranının nəticələrinin aradan qaldırılması üçün bütün dünyada görülən tədbirlər tez və səmərəli nəticə verməyəcək, - Qərb ekspertləri hesab edirlər.
Ukrayna - Aİ Biznes Şurasının təsisçisi və direktoru Ceyms Uilsonun rəyinə görə, 2009-cu il bütün iş adamları üçün ağır olacaq. Uilson hesab edir ki, stimullaşdırma üzrə tədbirlərin uğurla nəticələnməsi, o cümlədən ABŞ - ın yeni seçilmiş prezidenti Barak Obamanın administrasiyasına vaxt lazımdır.
"Tez nəticələri gözləməyə dəyməz. Biz bu vaxtdan bərpaya hazırlıq üçün istifadə etməli və 2010 - cu ilin gətirəcəyi əlverişli imkanların qəbuluna hazır olmalıyıq", - Uilson çərşənbə axşamı Trend - a bildirib.
Britaniyanın iqtisadi tədqiqatlar üzrə Konsaltinq Şirkəti Capital Economics-in baş beynəlxalq iqtisadçısı Culian Cessopun (Julian Jessop) rəyinə görə, qlobal resessiyanın uzunsürən depressiyaya çevrilməsinin qarşısını almaq məqsədilə, vergilərin azaldılması və dövlət xərclərinin artırılması da daxil olmaqla, bütün dünyada görülən tədbirlər uğursuzluğa düçar olacaq.
Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) noyabrda dünyanın bütün ölkələrini dünya maliyyə böhranının nəticələrini aradan qaldırmaq üçün vergi yükünü ən azı ÜDM-in 2 faizi səviyyəsində azaltmağa çağırıb. Ötən ay Çin də iqtisadiyyatın stimullaşdırılması üzrə tədbirlər paketini elan edib. Paketə əsasən, 2009 - 2010 - cu illərdə dövlət xərclərini ÜDM-in altı faizi səviyyəsində artırmaq nəzərdə tutulur.
Dünya iqtisadiyyatı 1930 - cu illərdən ən pis resessiyaya daxil olur, - Cessop elektron poçtla Trend - a bildirib.
Maliyyə böhranı başlayandan bütün dünya üzrə maliyyə şirkətlərinin zərərləri və hesabdan silmələri təxminən 1 trln. dollar təşkil edib. BVF- nin gözləmələrinə əsasən, maliyyə idarələri və banklarının ümumdünya itkiləri 1,4 trln. dollaradək artacaq.
"Hökumət, müvəqqəti olaraq borc alan qismində çıxış edə bilməyən şirkətlərin adından bu rolda fəaliyyət göstərməlidir. Maliyyə sistemi dondurulmuş vəziyyətdə olduqda, ənənəvi monetar siyasət daha az səmərəlidir", - Cessop bildirib.
Cessopun rəyinə görə, vergilərin azaldılması da daxil olmaqla, ABŞ hökumətinin stimullaşdırıcı tədbirləri də ölkə iqtisadiyyatını davamlı azalmadan saxlamağa kifayət deyil. "Obamanın 500 mlrd. dollaradək (təxminən ÜDM - in 3,5 faizi) əlavə fiskal paketi presedentsiz olmayacaq", - iqtisadçı vurğulayıb.
Obamanın planı ABŞ - da maliyyə böhranının aradan qaldırılması məqsədilə 2,5 mln. iş yerinin saxlanılması və yaradılmasını, orta amerikalı sinfi üçün vergi yükünün azaldılmasını nəzərdə tutur.
2001 - 2002 - ci illər arasında realizə edilən və ÜDM-in 3,4 faizi dəyərində iki stimullaşdırma paketi və 1975 - ci ildə vergilərin azaldılması üzrə ÜDM - in 3,6 faizi dəyərində paket vaxtilə Amerika iqtisadiyyatına ənənəvi azalmadan sonra bərpa olunmaqda kömək edib.
"Lakin dərin struktur problemlərini nəzərə alaraq, bu gün bənzər stimullar kifayət olmaya bilər", - Cessop bildirib.
Onun rəyinə görə, Avropa Komissiyasının ÜDM - in 1,5 faizi səviyyəsində daha mülayim tədbirləri də lazımi məqsədə uyğun deyil.
Avropa Komissiyasının bəzi Avropa ölkələrində resessiyanın nəticələrinin aradan qaldırılmasına yönəlmiş planının dəyəri təxminən 200 mlrd. avrodur və iki ilə hesablanıb. Plana əsasən, Avropanın 27 ölkəsinin hökumətinə iqtisadi artımın, istehlakçı və şirkətlərin inamının stimullaşdırılmasına çəkilən xərcləri artırmaq lazımdır. Qısamüddətli tədbirlər tələbatın stimullaşdırılması və iş yerlərinin saxlanılmasına yönəldiləcək. Milli büdcələr tərəfindən 170 mlrd. avro ayrılacaq, qalan 30 mlrd. avro Aİ -nin büdcəsi və Avropa Sərmayə Bankının payına düşür.
"Dünya fiskal siyasətinin zəifləməsi düzgün istiqamətdə addım olsa da, hələ çox iş görülməlidir", - Cessop qeyd edib.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: с[email protected]
