Azərbaycan, Bakı, 12 iyul /Trend, müxbir Ü.İsmayılova/
Azərbaycanda şəhərsalma məsələlərinin həllində ən mühüm addım şəhərsalma məcəlləsinin və bəzi birinci dərəcəli qanunların qəbulu ola bilər. Nazar ertəsi "Böyük Bakının regional inkişafı" layihəsinin işçi qrupunun rəhbəri Novruz Eldarlı belə deyib.
"Müvafiq qanunvericilik bazası olmadan şəhərsalma üzrə hansısa məsələdən danışmaq və ya nəyisə həll etməyə səy göstərmək ümumiyyətlə qeyri-realdır", - Eldarlı hesab edir.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda müasir şəhərlərdə şəhərsalma prosesini tənzimləmək üçün bəzi qanunvericilik aktlarının qəbulu labüddür. Hazırda Azərbaycanda "Şəhərsalmanın əsasları haqqında" yalnız bir qanun qüvvədədir. Lakin "Baş plan haqqında", "Torpaqdan istifadə haqqında", "Şəhərin tikilməsi qaydaları haqqında" qanunların qəbulu lazımdır.
Eldarlı hesab edir ki, Azərbaycanın şəhərsalma üzrə bütün başlıca mövqeləri özündə birmənalı şəkildə əks etdirən məcəllə və qanunları olmalıdır.
"Şəhərlərin salınmasına və inkişafına nəzarəti dövlət hətta bazar iqtisadiyyatı şəraitində belə həyata keçirməlidir", - Eldarlı hesab edir.
Layihə rəhbəri onu da bildirib ki, respublikanın şəhərlərində tikintinin tempi və həcmi ildən-ilə artır. Şəhərsalma respublikanın bütün mərkəzi rayonlarında geniş vüsət alıb, məktəblərdə yerlərin sayı on dəfə artıb, idman və olimpiya kompleksləri, səhiyyə obyektləri, turist və mehmanxana kompleksləri tikilir, istirahət üçün park və bağçalar abadlaşdırılır, teatr və mədəniyyət ocaqları yenidən bərpa edilir. Şəhərsalmanın əsas tələblərindən olan ekoloji tələblərə münasibət tam dəyişib. Yol-nəqliyyat inkişafına gəldikdə, burada inqilab baş verib. Yol şəbəkəsinin inkişaf tempinin Azərbaycanda aparılan tikinti dövrü ərzində analoqu yoxdur. Lakin Bakıda ikinci və hətta üçüncü mərkəzlərin yaradılması vaxtı gəlib çatıb. Bu mərkəzlərdən biri mədəni, digəri ticarət, üçüncüsü isə inzibati və s. olmalıdır.
"Belə planlar artıq var və yaxın vaxtlarda ictimai nəqliyyatın və parkinqin optimallaşdırılması üzrə yeni layihənin hazırlanması gözlənilir", - Eldarlı qeyd edib.
Eldarlı Bakıda xarici şirkətlər tərəfindən aparılan tikinti işlərindən danışarkən bildirib ki, respublikada ABŞ, Böyük Britaniya və Türkiyənin tikinti şirkətləri işləyir. Onlar konkret sifarişlər əsasında və konkret obyektlərdə binalar tikirlər. Məsələn, böyük mehmanxana kompleksi və biznes-mərkəz tikilir. Müasir arxitekturanın korifeyi Zəhi Hədidin layihəsi üzrə Heydər Əliyev Mərkəzi tikilir. ABŞ-ın AECOM şirkəti tərəfindən Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun binası layihələşdirilib. Bundan başqa, "Azərbaycan" və "Abşeron" mehmanxanalarının yerində müasir otellər ucaldılır.
Eldarlı onu da qeyd edib ki, hazırda Bakının əhalisi rəsmi statistikaya əsasən, məcburi köçkünlər daxil olmaqla 2 250 000 nəfər təşkil edir. Son illər bu göstərici ildə 20 000 nəfər artıb, paytaxta gələn miqrantları nəzərə alsaq bu daha 20 000 nəfər deməkdir. Əgər tendensiya belə davam etsə, 10 ildən sonra Bakının əhalisi daha yarım milyon artacaq.