Azərbaycan, Bakı, 3 sentyabr /Trend, müxbir İ.Xəlilova/
Asiya İnkişaf Bankı (AİB) sentyabrın 13-də Bakıda iqlim dəyişikliklərinə və onun nəticələrinə uyğunlaşma məsələlərinə həsr edilən seminar keçirməyi planlaşdırır. Bu barədə cümə günü bankın Bakı nümayəndəliyindən bildiriblər.
Qlobal iqlim dəyişiklikləri, xüsusilə, son illərin maksimum hava temperaturu ilə müqayisədə Azərbaycanda da müşahidə edilir.
Alimlərin qiymətləndirmələrinə görə, atmosfer dövriyyəsinin qlobal strukturunun istiləşmə dəyişikliyi, yəni siklonların və antisiklonların dəyişmə yolları ümumilikdə dünyada quraqlığa 5 dəfə məruz qalmış qitələrin ərazisinin artmasına gətirib çıxaracaq. İndi güclü quraqlığa planetin iki faizi məruz qalıb, 2050-ci ilədək isə o, 10 faiz əraziyə yayılacaq. Bundan başqa, düşən yağıntıların sayının dəyişməsi təkcə onların ərazi bölüşdürülməsinə deyil, eləcə də ilin fəsilləri üzrə bölüşdürülməsinə toxunacaq.
Son illər Azərbaycanda alternativ enerji mənbələrinin inkişafı üzrə proqram və layihələrin inkişafına böyük diqqət yetirilir. Buna ölkədə 2009-cu ildə yaradılan Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyi sübutdur.
2009-cu ilin dekabrında Kopenhagendə keçirilmiş iqlim sammitində 100-dən çox ölkə rəhbərləri dövlət səviyyəsində alternativ enerji mənbələrindən və enerjiyə qənaət edən texnologiyalardan istifadənin həvəsləndirilməsi yolu ilə atmosferə istixana qazlarının atılmasının azaldılmasına xidmət göstərməyə hazır olduqlarını bildiriblər.
Bu yaxınlarda EUROSAI 10 Avropa ölkəsinin ali audit orqanı tərəfindən keçirilən iqlim dəyişiklikləri üzrə paralel auditin son məruzəsini hazırlayıb. Məruzədə o da deyilib ki, digər ölkələrdən fərqli olaraq, Azərbaycan rəhbərliyi iqlim dəyişiklikləri və ətraf mühit problemlərinə xüsusi diqqət yetirir.
Azərbaycan ətraf mühitin müdafiəsi üzrə artıq 15 beynəlxalq konvensiyanı ratifikasiya edib. Mövcud problemlərin aradan qaldırılması məqsədilə bir neçə müvafiq sənəd qəbul edilib. Bundan başqa, ətraf mühtin mühafizəsi və iqlim dəyişikliyi üzrə Milli fəaliyyət planı qəbul edilib. Ölkədə ətraf mühitin çirkləndirilməsinə nəzarət olunur və mütəmadi olaraq milli səviyyədə xüsusi məruzələr edilir. Respublika təmiz inkişaf mexanizmində də iştirak edir və bu sahədə Kanada, Danimarka, Fransa ilə pilot layihələr aparır, eləcə də bu layihəni Yaponiya ilə həyata keçirməyə hazırlaşır.
Azərbaycanın Auditorlar Palatası paralel audit çərçivəsində beynəlxalq konvensiyaların həyata keçirilməsi də daxil olmaqla, ekoloji qanunvericiliyin tətbiqinin auditini keçirib. Audit proqramı ümumi informasiyanı, auditin nəticələrini (iqlim dəyişikliklərinin qiymətləndirilməsi, onların sadələşdirilməsi üzrə tədbirlər, belə tədbirlərin maliyyələşdirilməsi) və auditin milli xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir.
Ötən il AİB Azərbaycana ölkədə iqlim dəyişikliləri ilə bağlı məsələlərin tədqiqinə başlamaq üçün məsləhətçi göndərib. Bu tədqiqatlar Mərkəzi Asiya, Qafqaz ölkələri, Əfqanıstan və Pakistana - ümumilikdə 10 ölkəyə texniki yardım çərçivəsində aparılıb.
Ötən ilin aprelində Asiya Bankı bu 10 ölkədə iqlim dəyişikliklərin qiymətləndirilməsinə beş milyon dollar məbləğində texniki yardımı təsdiq edib.
Azərbaycan banka müraciət edən ilk ölkə olub və bununla da tədqiqatın aparılmasına olan istəyini təsdiq edib. AİB ölkənin bu məsələni operativ şəkildə həll etmək istəməsini müsbət qiymətləndirib.
İqlim dəyişikliklərinin qiymətləndirilməsi Azərbaycanın ekoloji startegiyası çərçivəsində keçirilib.