Azərbaycan, Bakı, 12 mart/ " müxbir E.Hüseynov, Z.Novosvitski, N.Kirtsxaliya/ Ukrayna və Gürcüstan Alyansın qarşıdakı Buxarest sammiti ərəfəsində NATO -ya daxil olmaq haqqında müsbət çağırışlar almağa ümid edirlər. Lakin bir çox ekspertlər buna şübhə ilə yanaşırlar. "Ukraynanın aprel sammitində NATO üzvlüyünə hazırlıq üzrə Fəaliyyət Planına (MAP) qoşulmayacağı haqqında bəyanatların tam əsası var", - ukraynalı deputat Anatoli Kinax belə hesab edir.
Ukrayna prezidenti Viktor Yuşşenko, Baş nazir Yuliya Timoşenko və Ukrayna Ali Radasının sədri Arseni Yaçenyuk yanvarın 15-də məktubla NATO-nun Baş katibinə müraciət ediblər. Məktubda Ukraynanın Buxarest sammiti ndə NATO üzvlüyünə dair Fəaliyyət Planına qoşulacağına ümid etdiyi deyilir. Son həftə ərzində Gürcüstanın ali hakimiyyət nümayəndələri də belə bəyanatlarla çıxış ediblər.
"Ukraynadakı vəziyyət nəzərə alınmaqla, Buxarest baxımından, ilk növbədə, biz belə addıma hazır deyilik. Düşünürəm ki, Fransa, Almaniya kimi NATO-ya üzv güclü dövlətlər bu məsələ ilə bağlı öz fikirlərini bildiriblər. Əminəm ki, Ukraynadakı qarşıdurmanı dərinləşdirməmək üçün orada ağıllı, balanslaşdırılmış qərar qəbul ediləcək", - çərşənbə günü Ukrayna Ali Radasının Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə məsələləri üzrə Komitəsinin üzvü Kinax Trend -a bildirib.
Kinaxın rəyinə görə, belə məsələlərin həyata keçirilməsi üçün, ilk növbədə, dəstək və siyasi konsensusun müəyyən həddinə çatmaq lazımdır. "Ukrayna cəmiyyətinin NATO-ya münasibəti nöqteyi-nəzərindən biz bilirik ki, vətəndaşların üçdə ikisi onu dəstəkləmir", - deputat bildirib. O əmindir ki, bu istiqamətdə atılacaq bütün addımları "indiyədək edildiyi kimi , kuluar şəkildə deyil", açıq etmək lazımdır.
Qafqaz və Mərkəzi Asiya üzrə NATO Baş katibinin xüsusi nümayəndəsi Robert Simmons ötən həftə Bakıda Ukraynanın NATO üzvlüyünə hazırlıq üzrə Fəaliyyət Planına qoşulmaq üçün dəvət alacağına şühbə etdiyini bildirib.
Almaniya kansleri Angela Merkel Ukrayna və Gürcüstanın NATO-ya daxil olmasının əleyhinə çıxış edib. O öz mövqeyini Şimali Atlantika Alyansına daxil olmaq qərarı əhalinin böyük faizinin dəstəklədiyi ölkələrin daxil ola bilmələri ilə əsaslandırıb. Ukraynada isə, əhalinin əksəriyyəti bunun əleyhinədir. Bundan əlavə, Merkel vurğulayıb ki, NATO-ya regional münaqişələrə cəlb olunmuş dövlətləri qəbul etmək olmaz.
Gürcüstanın müdafiə nazirinin müavini Batu Kuteliyanın rəyinə görə, Gürcüstanın NATO-ya daxil olmasına qarşı etiraz edən Almaniyanın bədbinliyinə baxmayaraq onun möqeyi "həlledici məna" kəsb etməyəcək və ölkə NATO-nun Buxarest sammitində MAP-ı alacaq. "Biz əminik ki, Gürcüstan Buxarest sammitində ona MAP Proqramının təqdim edilməsi üçün kifayət qədər NATO-ya üzv dövlət toplaya biləcək",- çərşənbə axşamı Kuteliya Tbilisidən bildirib.
Rusiyanın NATO-dakı daimi nümayəndəsi Dmitri Roqozin hesab edir ki, Gürcüstanın NATO üzvlüyünə hazırlıq üzrə Fəaliyyət Planının reallaşdırılmasına razılıq alması onun Rusiya ilə münasibətlərini çətinləşdirəcək və Abxaziya ilə Cənubi Ostetiyanı daha səylə müstəqilliklərinin tanınmasına çalışmalarına məcbur edəcək. " NATO Gürcüstanın Alyansa daxil olması üzrə fəal prosesə başlayarsa, Moskva və digər ölkələr tanınmamış Qafqaz respublikalarının müstəqilliyini tanımalı olacaqlar və bu, Alyansın gələcəyini çətinləşdirəcək", - Roqozin Associated Press-ə müsahibəsində bildirib.
Amerikalı hərbi ekspert Ted Karpenterin rəyinə görə isə, Vaşinqton Ukrayna və Gürcüstanı NATO-da görmək arzusu ilə Rusiya ilə münasibətlərini pisləşdirəcəyini anlayır, lakin onların Alyansa daxil olmaları yönündə fəaliyyət göstərir. "ABŞ-dan fərqli olaraq, Avropada Rusiya ilə münasibətlərə dair istənilən məsələyə çox həssasdırlar. NATO-nun tərəfdaşlarını öz siyasi üstünlüyünü qəbul etmələrinə nə qədər məcbur edəcəyini yalnız zaman göstərəcək", - KATO institutunun (ABŞ) beynəlxalq və müdafiə araşdırmaları üzrə vitse-prezidenti Karpenter Trend -a bildirib.
Martın 6-da Brüsseldə toplaşan NATO-ya üzv 26 dövlətin XİN rəhbərləri Ukrayna və Gürcüstanın Alyansda üzvlük Planına dair heç bir qərar qəbul etməyiblər.