...

Gürcüstan müxalifəti - demokratiya dekorasiyası – Trend-in icmalçısı

Siyasət Materials 15 Aprel 2009 17:34 (UTC +04:00)

Elmira Tariverdiyeva, Trend-in Avropa redaksiyasının icmalçısı

Bir həftə öncə Gürcüstanda başlayan müxalifətin etiraz aksiyalarını müşahidəçilər müəyyən əndişə və maraqla gözləyirdilər. 2007-ci il noyabr hadisələri hələ yaddaşlardadır. O vaxt Gürcüstan Prezidenti Mixail Saakaşvili demokratik prinsiplərini ciddi sınağa çəkərək əhalinin narazılığını yatırtmaqdan ötrü qoşun yollamışdı.

Gözlənilənlərin tam əksi olaraq müxalifətin hazırda davam edən aksiyaları cansız və pozuntusuz keçir. Müxalifətin prezident iqamətgahı önündə çadır şəhərciyi saldığı halda Saakaşvili iqamətgahda sənədlərlə işləyir. Aksiyanın apreldə vüsət tapacağı bildirilmişdi.

Təəccüb doğuran odur ki, müxalifətin bir hissəsi hakimiyyətlə dialoqa hazırdır. Hakimiyyət isə öz nöbvbəsində müxalifətlə dialoqun əleyhinə deyil. Bəs onda aksiyalar nəyə lazımdır? Məlumdur ki, aksiyalar bundan sonra yarım il də davam etsə, Saakaşvili öz xoşu ilə istefa verməyəcək. Bu hamıya məlum olduğu kimi müxalifət liderlərinə də gün kimi aydındır. Hakimiyyətdə baş verən kadr dəyişiklikləri prezidentdən daha çox Vaşinqtonun yüksək kompitensiyasındadır. Gürcüstanın çətin vaxtlarında olduğu kimi ABŞ dövlət departametinin məmuru Metyu Brayzanın hakimiyyətlə dialoq qurmaqda yardım etməkdən ötrü Tbilisiyə gələcəyi də şübhə doğurmur.

ABŞ dövlət katibi Hitllari Klintonun məhz indi Gürcüstanın xarici işlər naziri Qriqol Vaşadze ilə Vaşinqtonda görüşməsi də səciyyəvidir. Bununla yanaşı, Gürcüstanın ABŞ-dakı səfiri Batu Kuteliyanın sözlərinə əsasən, Klinton Gürcüstanda hazırda cərəyan edən və demokratiya çərçivəsindən çıxmayan hadisələri yüksək qiymətləndirib.

Bu isə o deməkdir ki, etiraz aksiyaları teatr dekorasiyasından başqa bir şey deyil. Avqust hadisələri Gürcüstanın yaddaşından silinmək üçün çox ciddi məsələdir.

Müxalifətçilər prezidentin istefasını tələb etməsəydilər və olanlarla bağlı məsuliyyəti onun üzərinə yıxmasaydılar, bu, demokratiyanın bütün normalarına zidd olardı. Nəticədə Tbilisinin "böyük qardaşı" Vaşinqton ümumilikdə regionda qeyri-demokratik quruluşu belə həvəslə müdafiə edə bilməzdi.

Beləliklə narazılıqlar bildirildi. Aksiyalar başlandı. Etiraz və tələblər səsləndirildi, ritual yerinə yetirildi. Gürcüstanda müxalifəit olmasaydı onu uydurmaq lazım gələcəkdi.

Bununla belə Saakaşvilini kənarlaşdırmaq üçü müxalifətin vahid lideri yoxdur. Çətin ki, Gürcüstan xalqına hazırda emosional sarsıntılar gərəkli olsun. Düzü, iqtisadiyyat və korrupsiya məsələlərində Saakaşviliyə olan etimad yüksəkdir. Siyasi səhvlər - onu kim etməyib? Maliyyə böhranı mənzərəsində bir tikə çörəkdən başqa hər şey ikinci plana çəkilir. Həm də bundan yaxşı olacağını təkid edən varmı?

Gürcüstan müxalifəti eyni zamanda gürcülərin və ABŞ Administrasiyasının etimadını qazana biləcək fiqurun olmamasından zəifdir. Nə ötən seçkilərdə müxalifətin "vahid namizəd"i Levan Qaçeçiladze, nə gürcü mənşəli fransalı Salome Zurabaşvili, nə münaqişələrin nizamlanması üzrə keçmiş nazir Georqi Xaindrava ABŞ Administrasiyasının dəstəyinə malik deyillər.

Amma ABŞ dövlət katibinin şəxsi dostu, bir müddət öncə Gürcüstanı BMT-də təmsil edən İrakli Alasaniya və Gürcüstan parlamentinin eks-spikeri Nino Burcanadze ölkə daxilində xüsusi çəkiyə malik deyillər.

Alasaniya gəncdir və ölkə daxilindən daha çox, onun hüdudlarından kənarda tanınıb. Burcanadze isə Qızıl gül inqilabında hazırki Prezident Saakaşvili ilə çiyin-çiyinə duran siyasətçi kimi yaddaşlardadır. Deməli, mənasız dəyişikliklərə gərək yoxdur.

Müxalifətçilərdən biri də rüşvətxorluqda, vəzifəsindən sui istifadə etməkdə ittiham olunan, Gürcüstanda qiyabi olaraq məhkum edilmiş, "sürgün" həyatı yaşayan keçmiş müdafiə naziri İrakli Okruaşvilidir. 2007-ci ilin noyabrında saxlanıldıqdan sonra Okruaşvili canlı efir vaxtı ordu üçün silah alışı zamanı Saakaşvilinin şəxsi ailə maraqlarını güddüyünü bildirib və onu mərhum iş adamı Badri Patarkataşviliyə qarşı əməliyyat hazırlamaqda ittiham edib. Sonra Okruaşvili zaminə buraxılır və ölkəni tərk edərək Fransaya gedir.

Okruaşvilinin risk edib ölkəyə dönəcəyi inandırıcı deyil. Fransada sürgün həyatı hər halda doğma Gürcüstandakı həbsxanadan yaxşıdır.

Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]

Xəbər lenti

Xəbər lenti