Azərbaycan, Bakı, 04 sentyabr/ Trend Cap , müxbir E.İsmayılov/ "Şahdəniz" qaz-kondensat yatağının işlənilməsinin birinci mərhələsi çərçivəsində, illik qaz hasilatı 8,6 mlrd. kubmetrdən 10 mlrd. kubmetrədək artırıla bilər,- Azərbaycanın sənaye və energetika naziri Natiq Əliyev cümə axşamı bildirib.
"Hesab edirəm ki, hətta birinci mərhələdə hasilatı 10 mlrd. kubmetrədək artırmağa hər cür imkanlarımız var", - Əliyev bildirib.
Bu halda Azərbaycanın azad qaz həcmləri yaranacaq və ölkə bu qazı "nə qədər istəmələrindən" asılı olaraq, Yunanıstan və ya Türkiyəyə təklif edə bilər, - nazir bildirib.
"Şahdəniz"in işlənilməsinin birinci mərhələsi çərçivəsində, Türkiyəyə satışına dair müqavilənin bağlandığı qaz həcmi 6,6 mlrd. kubmetrdir. Yüksək hasilat həcmindən - 8,6 mlrd. kubmetr qazdan qalan həcm Gürcüstan və Azərbaycana satılır.
Bununla yanaşı, nazir bildirib ki, bu gün Azərbaycan müqavilələrdə göstərilmiş ölkə xaricinə (Türkiyə və Gürcüstan) qaz nəqlinə dair öhdəlik götürmək niyyətində deyil. Belə ki, onlar qaz istehsalının dinamikası ilə razılaşdırılmalıdır.
Əvvəllər güman edilirdi ki, ümumi qaz hasilatını 20 mlrd. kubmetrədək artırmağa və Avropaya qaz ixracına imkan verəcək "Şahdəniz" layihəsinin ikinci mərhələsi 2010 -2011- ci illərdə realizə ediləcək,- Əliyev qeyd edib. Lakin "bu gün BP hansısa texniki, texnoloji və sair problemləri əsas gətirərək, bu dövrü 2013 - cü ilə çəkir", - nazir bildirib.
"Bizim üçün bu, qeyri-müəyyənlikdir", - o qeyd edib və işləniləyəci tarixin 2008 - ci ildən 2014 - cü ilə keçirildiyi Qazaxıstanın "Kaşağan" yatağı ilə bağlı vəziyyəti misal gətirib.
Bu gün Azərbaycanın qarşısında Avropa qaz nəqli üçün infrastrukturun olması məsələsi durur. Azərbaycan öz qazını Cənubi Qafqaz qaz kəməri ilə (Bakı - Tbilisi - Ərzurum)
Türkiyə ərazisindəki Ərzurum şəhərinə çatdıra, onu Türkiyə ərazisi ilə nəql edə (bu ölkənin milli qaz nəqli sistemi ilə) və boru kəməri ilə Türkiyədən Yunanıstana ötürə bilər.
Bununla əlaqədar İtaliya və Avropanın digər ölkələrinə qaz ixracı məsələsi gündəlikdə dayanmır. Bu prosesin həyata keçirilməsi üçün infrastruktur lazımdır. Bu gün infrastrukturun olmadığına baxmayaraq, Azərbaycan öz qazını sərhəddə satmaq niyyətinə deyil,- Əliyev bildirib.
"Biz azad qaz satıcıları olacağıq və olmaq niyyətindəyik və xüsusən ona görə ki, Avropa bazarı liberallaşdırılıb", - Azərbaycanın sənaye və energetika naziri bildirib.
Hazırda Azərbaycan öz qazının nəqlinə dair Türkiyə ilə danışıqlar aparır. Bu gün bu sazişin şərtləri, tariflərin şəffaflığı, dünyada tətbiq olunan və Türkiyənin digər ölkələr üçün tətbiq etdiyi beynəlxalq hüquqi normalardan söhbət gedir,- o bildirib. Azərbaycan şəffaf tariflər və müasir dünyada analoji sazişlərdə tətbiq edilən şərtlər almaq niyyətindədir, - Əliyev vurğulayıb.
"Şahdəniz" dəniz yatağının işlənilməsinə dair müqavilə 1996 - cı il iyunun 4 - də imzalanıb. Müqavilənin iştirakçıları aşağıdakılardır: BP (operator) -25,5 faiz, Statoil Hydro - 25,5 faiz, NICO - 10 faiz, Total - 10 faiz, LukAgip - 10 faiz, TPAO- 9 faiz, ARDNŞ - 10 faiz.
Bu yataqdan hasilat 2006 - cı ilin dekabrında başlayıb. Hazırda qaz Cənubi Qafqaz qaz kəməri ilə Gürcüstan və Türkiyəyə nəql edilir. Azərbaycan da qazın alıcısı kimi çıxış edir.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan - cap