Azərbaycan, Bakı, 22 fevral /Trend, müxbir A.Bədəlova/
Hazırda Azərbaycan TAP (Transadriatik boru kəməri) layihəsi üçün yeganə qaz mənbəyi hesab edilir. Ölkədən layihənin həyata keçirilməsinə başlamaq üçün 10 milyard kubmetr qazın alınması gözlənilir. Bu barədə Bakıda Trend-ə müsahibəsində TAP qaz kəməri layihəsinin xarici əlaqələr üzrə direktoru Maykl Hofman deyib.
"TAP layihəsi 10 milyard kubmetr həcmində qazın nəqlini nəzərdə tutur. Bu, kəmərin ilkin buraxılış qabiliyyətidir, - Hofman bildirib. - Odur ki, Azərbaycanın təklif edə biləcəyi 10 milyard kubmetr layihənin həyata keçirilməsi üçün kifayət edəcək".
Bununla belə, Hofmanın sözlərinə görə, qaz kəmərinin buraxılış qabiliyyətinin genişləndirilməsi üçün çox sadə imkan var. "Bizim yeganə edə biləcəyimiz şey - əlavə kompressor stansiyasına investisiya qoymaqdır. Bunu etməklə, biz buraxılış qabiliyyətimizi ikiqat artıraraq 20 milyard kubmetrə çatıdra bilərik", - o bildirib.
Layihə üçün qazın əlavə mənbələri haqqında danışan Hofman qeyd edib ki, TAP uzunmüddətli perspektivdə digər regionlardan yanacağın nəqli üçün açıqdır.
"Bizim fəlsəfəmiz boru kəmərinin mərhələli tikintisindən, layihənin mövcud olan qaz həcmi ilə həyata keçirilməsindən ibarətdir. Yeni həcmlərin meydana çıxmasından asılı olaraq, biz onları layihəyə qoşa biləcəyik", - Hofman vurğulayıb.
Mənbə kimi Türkmənistan haqqında danışan Hofman türkmən qazının lazımi müddət ərzində tədarük edilə biləcəyinə inanmadığı bildirib.
"Şimali İraqın qazı daha realdır, - Hofman hesab edir. - Lakin bu ölkədə indiyə qədər neft-qaz sahəsinin nizamlanması məsələsi həll edilməmiş qalır. Bundan başqa, Şimali İraqda qaz yataqlarının işlənməsi baxımından çox iş görmək lazımdır".
Transadriatik boru kəməri layihəsi Xəzər regionundan Avropa bazarlarına qaz tədarükünü nəzərdə tutur. Transadriatik boru kəməri öz başlanğıcını Yunanıstandan götürəcək, Albaniya ərazisindən və Adriatik dənizindən keçəcək, daha sonra İtaliyayadək uzanacaq. Qaz kəməri Albaniyadan İtaliyaya qədər 120 kilometrlik sualtı sahəyə qoşulub. Qaz kəmərinin tikilməsi üzrə layihənin dəyəri 1,5 milyard dollar təşkil edir. Kəmərin ilkin buraxılış qabiliyyəti ildə 10 milyard kubmetr, maksimum isə 20 milyard kubmetr təşkil edir.
TAP-ın uzunluğu 520 kilometrdir. Layihənin səhmdarları İsveçrənin EGL (42,5 faiz), Norveçin "Statoil" (42,5 faiz) və Almaniyanın "E.ON Ruhrgas" (15 faiz) şirkətləridir.
Hofmanın dediyinə görə, 2013-cü ildə başlanacağı gözlənilən qaz kəmərinin tikintisinə üç il - üç il yarım vaxt lazım olacaq.
"Biz 2017-ci ilə bütün işləri qurtarmalıyıq", - Hofman əlavə edib.
Layihə nümayəndəsinin sözlərinə görə, qazın satışı ilə bağlı "Şahdəniz" konsorsiumunun qərarından da çox şey asılı olacaq.
Qərar məlum olduqdan sonra TAP layihəsi üzrə işlər sürətlənə bilər.
Azərbaycan böyük qaz-kondensat yatağı "Şahdəniz"in tammiqyaslı işlənməsi layihəsi çərçivəsində hasil edilən qaz "Cənub enerji dəhlizi" çərçivəsində layihələr üçün mənbə hesab edilir. "Şahdəniz" yatağının işlənməsi üzrə tərəfdaşlar 2011-ci il ortalarında layihənin işlənməsinin ikinci mərhələsindən qazın satışı üzrə müqavilələr imzalamağı planlaşdırırlar.
Gözlənilir ki, Azərbaycanın böyük qaz-kondensat yatağı "Şahdəniz"in işlənməsinin ikinci mərhələsi çərçivəsində ilk qaz 2017-ci ilin əvvəlində alınacaq.