...

İran Azərbaycan və Türkmənistanla enerji əməkdaşlığına açıqdır

Energetika Materials 16 Aprel 2015 18:11 (UTC +04:00)
İran şimal qonşuları Türkmənistan və Azərbaycanla enerji sahəsində əməkdaşlığa açıqdır.

Azərbaycan, Bakı, 19 aprel /Trend, müxbirlər Təmkin Cəfərov, Ümid Niayeş/

İran şimal qonşuları Türkmənistan və Azərbaycanla enerji sahəsində əməkdaşlığa açıqdır. Bunu Trend-ə müsahibəsində İranın Türkmənistandakı səfiri Məhəmməd Musa Haşimi Gülpayqani deyib.

M.Gülpayqani bildirib ki, İran və Türkmənistan arasında enerji sahəsində əməkdaşlıq çox qədim tarixə malikdir və bu əməkdaşlıq hər gün inkişaf edir. Türkmənistan SSRİ dağıldıqdan sonra ilk qaz boru kəmərini İrana çəkib və hazırda daha iki qaz boru kəməri İran sərhədlərinədək çəkilib: "İran və Türkmənistan arasında enerji sahəsində əməkdaşlıq iki ölkənin rəhbərlərinin iradəsi sayəsində daha da inkişaf edir".

İran və Türkmənistan arasında mövcud müqavilələrə əsasən, Türkmənistan tərəfi İrana ildə 14 milyard kubmetr qaz təhvil verməlidir, lakin İran Milli Qaz Şirkətinin rəsmi məlumatına görə, bu rəqəm keçən il 7,5 milyard kubmetr təşkil edib.

Lakin İranın Türkmənistandakı səfiri bildirir ki, İslam Respublikası ildə orta hesabla 12-14 milyard kubmetr qaz Türkmənistandan alır: "Əlbəttə, hər iki tərəf bu rəqəmi ildə 40 milyard kubmetrə çatdırmaq istəyir".

Səfir deyib ki, hər iki ölkə cari ildə və növbəti illərdə İranın Türkmənistandan qaz idxalının həcminin artırılmasında maraqlıdır.

O, əlavə edib ki, İran Türkmənistan qazının öz ərazisindən digər ölkələrə tranzitinə hazırdır və Türkmənistan da öz növbəsində, qaz tranziti sahəsində İranla əməkdaşlıq etməyə hazırdır: "İran Türkmənistan qazını hər bir istiqamətə tranzit etməyə hazır olduğunu elan edib. Çünki bunun üçün İranın həm texniki imkanları var və regionun istənilən istiqamətinə qaz nəql etmək üçün geniş qaz şəbəkəsinə malikdir."

Diplomat bildirib ki, hələlik Türkmənistanla texniki və bu ölkənin qazının hansı ölkəyə tranzit edilməsi haqqında danışıqlar aparılmayıb, lakin ümumi olaraq, qaz tranziti ideyası ortalığa qoyulub və Aşqabad bu ideyanı dəstəkləyir.

M.Gülpayqani İranın enerji sahəsində Türkmənistan və Azərbaycanla üçtərəfli əməkdaşlıq etməyə hazır olduğunu bildirib: "Ümid edirəm ki, üç ölkənin rəsmiləri bu sahədə əməkdaşlığın inkişafı üçün üçtərəfli görüş keçirəcək".

İranın Türkmənistandakı səfiri deyib ki, əgər Azərbaycan, İran və Türkmənistan enerji sahəsində birgə əməkdaşlıq etsələr və üç ölkədə olan qaz ehtiyatlarına görə Bakı, Tehran və Aşqabad regionda enerji sahəsində qərar qəbul edən ölkələr olacaqlar ki, bu da onların mənafeyinə xidmət edəcək.

M.Gülpayqani qeyd edib ki, İran Prezidenti Həsən Ruhaninin dövründə İslam Respublikası və Türkmənistan arasında qazın İran ərazisindən tranziti ilə bağlı danışıqlar aparılıb.

Səfir İranın şimal qonşuları ilə neft məhsullarının mübadiləsinə (svop) yenidən başlamağa hazır olduğunu vurğulayıb.

Qeyd edək ki, İran 2009-cu ilədək Neka limanından şimal qonşuları ilə 10 il müddətində neft mübadiləsi aparıb, lakin artıq 6 ildir bu əməliyyat dayandırılıb. İran 10 il müddətində neft svopundan 800 milyon dollaradək qazanc əldə etmişdi: "Hər iki ölkənin prezidentləri mart ayında birgə bəyanat imzaladı. Bəyanatda İran və Türkmənistan arasında mövcud ticarət mübadiləsinin həcmini indiki 4 milyard dollardan (neft və qaz məhsulları daxil olmaqla) cari ilin sonuna kimi 6 milyard dollara çatdırmaq nəzərdə tutulur".

Səfirin sözlərinə görə, əldə olunmuş razılığa əsasən iki ölkə arasında ticarət mübadiləsinin həcmi növbəti 10 il ərzində 60 milyard dollara çatdırılmalıdır.

M.H.Gülpayqani deyib ki, enerji sahəsində əlaqələrin inkişafı iki ölkənin ticarət mübadiləsinin artmasında əsas faktorlardan biridir.

Məqalədə:
Xəbər lenti

Xəbər lenti