Azərbaycan, Bakı, 24 iyul / Trend , müxbir T.Cəfərov, V. Javoronkova/ ABŞ, İran və Qərbin rəsmi Tehranın nüvə proqramı ilə bağlı müzakirəsinə qoşulması böyük müvəffəqiyyətdir, lakin müzakirələrdən nəticə əldə olunmasına zəmanət yoxdur.
"ABŞ nümayəndəsinin İranın Qərblə müzakirələrinə qoşulmasına baxmayaraq, müzakirələr nəticəsiz qalacaq " - deyə, Fransada fəaliyyət göstərən iranlı ekspert Hüseyn Lacevərdi hesab edir.
İyulun 24 -də MAQATE-nin Baş katibi Məhəmməd əl-Bəradei İranın Atom Enerjisi Təşkilatının sədri Qulamrza Ağazadə ilə cümə axşamı Vyanada görüşüb. Bundan əvvəl, iyulun 19-da, İranın Milli Təhlükəsizlik üzrə Ali Şurasının Baş katibi Səid Cəlili Avropa Birliyinin xarici siyasət və təhlükəsizlik məsələləri üzrə Ali Komissarı Havyer Solana ilə Cenevrədə görüşüb. ABŞ Dövlət Katibinin müavini Vilyam Börns müzakirələrdə müşahidəçi kimi iştirak edib.
Fransada fəaliyyət göstərən iranlı politoloq Hüseyn Lacəvərdinin fikrincə, indiyədək ABŞ israr edirdi ki, İran uranın zənginləşdirilməsi Proqramınına son qoymasa ,Tehranla heç bir danışığa getməyəcək, lakin şərtindən əl çəkdi. Onun fikrincə, ABŞ -ın İrana qarşı bu müsbət addımı nəticəsiz qalacaq. Çünki, İranın daxilində nüvə proqramı ilə bağlı ciddi fikir ayrılıqları var və bu məsələ həll olunmayınca, xaricdəki müzakirələr nəticəsiz olacaq.
Bu haqda, Almaniyada fəaliyyət göstərən digər iranlı ekspert Həsən Şəriətmədari isə, Trend -a açıqlamasında bildirib ki, müzakirələrin necə, hansı səviyyədə və kimlərlə aparılması haqda İranda ölkə rəsmiləri arasında ixtilaflar var və bu göstərir ki, müzakirələr nəticə verməyəcək.
İranın daxilində olan fikir ayrılıqlarından əlavə, rəsmi Tehranın Amerikada keçiriləcək növbəti prezident seçkilərinin nəticəsini gözləməsi də, bu müzakirələrin ləngiməsinin digər amilidir.
Cenevrədə İran -Qərb görüşündən sonra, Solana mətbuata açıqlamasında bildirib ki, İrandan gözlənilən cavablar alınmayıb. ABŞ Dölət Katibi Kondoliza Rays isə, bildirib ki, İranın iki həftə imkanı var ki, uranın zənginləşdirməsi proqramını dayandırsın, əks-halda, bu ölkəni yeni sanksiyalar gözləyir.
ABŞ politoloqu Grotto Buş administrasiyasının ideologiyadan praqmatizmə keçməsini sevindirici hal kimi dəyərləndırib.
"Nə dərəcədə təəccüblü olsa da, ABŞ XİN rəsmisi İran diplomatı ilə danışıqlar masası arxsında oturub. Lakin, əvvəlcədən də proqnozlaşdırmaq olardı ki İran buna şərik olmayacaq, konstruktivliyini və güzəşt istəyini numayiş etdirməyəcək" - deyə Amerikanın inkişafı üzrə mərkəzin milli təhlükəsizlik məsələlərinə dair baş analitiki Andrev J. Grotto Trend -a bildirib.
Grotto hesab edir ki, ABŞ - da prezident seçkilərindən sonra İran atom enerjisiilə bağlı siyasətini ABŞ-ın yeni prezidentinin siyasətinə uyğun aparacaq. "Mən hesab edirəm ki, iranlılar vaxtı bilərəkdən uzadırlar və bununla da, noyabrda ABŞ -da prezident seçkilərinin nəticələrini gözləyirlər. Növbəti prezident - ya Con Makkeyn ya Barak Obama - İranda nüvə silahının yaranmasının qarşısını almaq üçün məsul olacaq. Bu iki namizədin, əsasən, taktikalarında fərq var" - deyə, Grotto cümə axşamı elektron poçt vasitəsilə bildirib.
İran eksperti Bərati isə, belə düşünür ki, İran, nəhayət, ABŞ prezidenti Corc Buşun prezidentlik dövrünün qalan hissəsi üçün uranı zənginləşdirmə proqramını dayandıracaq. Bu müddətdə müzakirələr uranın müştərək zənginləşdirilməsi konsorsiumunun yaradılması və üçüncü ölkədə zənginləşdirilməsi məsələləri müzakirə olunacaq" - deyə Berlin Tədqiqatlar Mərkəzinin üzvü Mehran Bərati telefonla Trend -a bildirib
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan [email protected]