Azərbaycan, Bakı, 5 mart /Trend, müxbir Ü.İsmayılova/
Azərbaycanda ipoteka kreditlərinin maksimum məbləği hazırkı 50 min manatdan ən azı 70 min manatadək artırılmalıdır. Bu barədə şənbə günü "MBA Group" konsaltinq şirkətinin baş direktoru Nüsrət İbrahimov bildirib.
"İpoteka kreditlərinin maksimum məbləği bu gün bazarda mənzillərin 72 min manat səviyyəsində müəyyən edilən orta qiyməti ilə bərabərləşdirilməlidir", - İbrahimov deyib.
İbrahimov hesab edir ki, qüvvədə olan qaydalara görə, ipotekaların 50 min manat həcmində olan maksimum məbləği yalnız artıq fiziki baxımdan köhnəlmiş və yaşayış üçün yararsız olan nisbətən ucuz mənzillərin alışını stimullaşdırır. Bunlar bugünki standartlara cavab verməyən "Xruşov", "İtalyan", "Fransa" və digər layihələrə aiddir və hətta yaxın 5-10 il ərzində onların risklərə görə söküləcəyi istisina edilmir.
Onun sözlərinə görə, əhalinin ipoteka almağa ümid edən kateqoriyası müəyyən problemlərlə üzləşir ki, onlardan biri ilkin ödənişin yüksək səviyyədə olmasıdır. Azərbaycan İpoteka Fondunun (AİF) vəsaitləri hesabına təqdim olunan kommersiya ipotekasının şərtlərinə görə, ödənişin məbləği 20 faiz həcmində müəyyən edilib, müvəkkil banklar isə kreditləri ilkin 30 faizlə verirlər.
İbrahimovun fikrincə, daha bir problem bəzi müvəkkil banklar tərəfindən şəffaflığa əməl olunmamasıdır.
Cari ilin yanvar-fevral ayları ərzində Azərbaycan İpoteka Fondunun (AİF) xətti ilə 8,8 milyon manat məbləğində ipoteka krediti verilib. Bundan əvvəl bankların verdiyi kreditlərin yenidən maliyyələşməsinin ümumi həcmi 11 milyon manat təşkil edib. İlin əvvəlindən 2011-cu il dövlət büdcəsində sosial ipotekanın maliyyələşməsi üçün nəzərdə tutulan 14 milyon manatdan 0,8 milyon manatı artıq ayrılıb.
Gənclərin və gənc ailələrin payına verilən ümumi kreditlərdən (borcalanların 41 faizi 18-29 yaşda, 31 faizi isə 30-35 yaşda olub) 72 faiz düşür. Kreditlərin 28 faizi 36 yaşdan yuxarı borcalanların payına düşür.
Hazırda AİF-in şərtlərinə görə, Azərbaycanda adi ipotekanın verilməsinin maksimum həddi 50 min manat təşkil edir və səkkiz faiz dərəcə ilə 25 il müddətinə verilir. Sosial ipoteka 35 min manat təşkil edir və dörd faiz dərəcə ilə 30 il müddətinə verilir. Güzəştli kreditlər üçün ilkin ödəniş 15 faiz, adi kreditlər üçün 20 faiz təşkil edir.
Kreditlər milli valyutada - manatla və yalnız Azərbaycan vətəndaşlarına verilməlidir, ipotekanın predmeti yalnız mənzil və şəxsi evlər ola bilər, ipoteka kreditinin məbləği ipoteka üçün girov qoyulan daşınmaz əmlakın bazar qiymətinin 85 faizini ötməməlidir, kreditə görə aylıq ödəniş borcalanın aylıq gəlirinin 70 faizini ötməməlidir.
Güzəştli şərtlər şəhid, milli qəhrəmanlar və məcburi köçkün ailələrinin üzvlərinə, ən azı üç il iş təcrübəsi olan dövlət qulluqçularına, elmlər namizədləri və doktorluq dərəcəsi olanlara, idman sahəsində xüsusi xidmətləri olan şəxslərə, həmçinin, maksimum üç il xidmət stajı olan hərbçilərə şamil edilir.
Güzəştli ipoteka krediti alan hər ailə bundan yalnız bir dəfə istifadə edə bilər.
Hazırda İpoteka Fondunun 22 müvəkkil bankı var.
Martın 5-də cari məzənnə 0,794 AZN/USD təşkil edir.