Bakı. Trend:
Günəş sisteminin yaxınlığında kəşf edilən yeni ulduzlar üçün gələcək “beşik” astronomların böyük marağına səbəb olub. Kifayət qədər böyük molekulyar hidrogen buludu Günəş sistemindən təxminən 300 işıq ili məsafəsində yerləşir.
Trend xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, beynəlxalq astronomlar qrupu ilk dəfə olaraq Günəş sistemindən qısa bir məsafədə, təxminən 300 işıq ili məsafəsində kifayət qədər böyük molekulyar hidrogen buludunu kəşf edib. Britaniyanın Ratqers Universitetinin mətbuat xidməti xəbər verir ki, temperaturun maddənin kondensasiyası və rüşeym ulduzlarının əmələ gəlməsi üçün kifayət qədər aşağı olduğu bu buludun müşahidələri ayrı-ayrı ulduzların əmələ gəlməsi mexanizmlərini aşkar etməyə kömək edəcək.
Alimlər bu kəşfi ultrabənövşəyi səma məlumatlarını təhlil edərkən ediblər. Astronomlar Günəş sisteminin və onun qonşu ulduzlarının hazırda yerləşdiyi qalaktikamızın Orion qolunun içərisindəki nadir bölgəni belə adlandırırlar. Onun yüksək temperaturlara qədər qızdığı və Əkizlər bürcündə Geminqa neytron ulduzunu yaradan nisbətən yeni fövqəlnova partlayışı ilə demək olar ki, tamamilə ionlaşdığı güman edilir.
Bir çox astronomun güman etdiyi kimi, bu bölgədə təkcə hidrogen ionlarının qızmar çoxluqları deyil, həm də bu maddənin molekullarının sıx soyuq buludları, buz hissəcikləri və nəzəri olaraq yeni ulduzlar və planetlər yarada bilən bərk maddə dənələri var. Belə qaz və toz klasterlərinin axtarışı onların heç bir elektromaqnit dalğası yaymaması ilə çətinləşir. Buna görə də onların tərkibində çoxlu miqdarda dəm qazı molekulları və ya mikrodalğalı teleskoplar tərəfindən aydın görünən digər maddələr olmasa, müşahidəçilər üçün görünməz qalırlar.
Alimlər qeyd ediblər ki, belə “görünməz” qaz klasterləri digər mənbələrdən gələn yüksək enerjili işıq hissəcikləri ilə qarşılıqlı əlaqədə olduqda uzaq ultrabənövşəyi spektrdə müəyyən növ dalğalar yaratmalıdır. Alimlər bu ideyanı rəhbər tutaraq, Koreyanın Yer peyki STSAT-1-in göyərtəsində FIMS/SPEAR alətindən istifadə etməklə əldə olunmuş qaz buludu şəkillərini təhlil ediblər.
Astronomlar tərəfindən aparılan təhlil göstərib ki, kosmosun həmin hissəsində Yerdən təxminən 300 işıq ili uzaqda yerləşən və kütləsi Günəşdən təxminən 3,4 min dəfə çox olan kifayət qədər böyük soyuq hidrogen və toz buludu var. Alimlərin hazırkı hesablamalarına görə, bu bulud kosmik standartlar əsasında çox qısa müddətdə, təxminən 5-6 milyon il mövcud olacaq və bundan sonra daxili və xarici proseslər nəticəsində bir anda dağılacaq. Astronomlar belə qənaətə gəliblər ki, onun mövcudluğunun qısalığı və intensiv ulduz əmələgəlmə prosesləri bu buludu sonrakı müşahidələr üçün xüsusilə maraqlı edir.