Azərbaycanın BMT büdcəsinə ödəyəcəyi üzvlük haqqının məbləği təsdiq edilib
61- ci sessiyada BMT Baş Assambleyası dövlətlərin 2007-2009-cu illərdə BMT büdcəsinə ödəyəcəyi üzvlük haqqının şkalasını təsdiq edib. Onun əsasında dövlətlərin ödəmə qabiliyyəti prinsipi qoyulub. "Baş Assambleya əsas prinsipləri təsdiq edir. Onlara əsasən Təşkilatın xərcləri üzv-dövlətlər arasında onların ödəmə qabiliyyətinə təxminən uyğun şəkildə paylaşdırılır", - deyə qəbul olunmuş qətnamədə qeyd olunub. Bu barədə Trend xəbər verir.
Belə yanaşma zamanı altı il ərzində ümumi milli məhsulun göstəriciləri və adambaşına düşən gəlir nəzərə alınır. Əgər konkret dövlətin iqtisadiyyatı uğurla inkişaf edirsə, o zaman onun BMT büdcəsinə ödədiyi üzvlük haqqı da artır. Bir sıra nümayəndə heyətləri və ilk növbədə, paylarına BMT büdcəsinin böyük hissəsi düşən ABŞ və Yaponiya mövcud konsepsiyanı bir qədər dəyişməyi təklif ediblər. Söhbət əsasən, məsələn, ölkənin ümumi milli məhsul göstəricisinin müvəqqəti hesab bazası kimi texniki detallardan gedib. Üzvlük haqqı şkalalarının qurulması zamanı bazar valyuta məzənnələrinin istifadə olunması ilə bağlı problemlər müzakirə edilib, bu isə bəzən həddən artıq çox dəyişikliklərə və gəlir göstəricilərinin təhrifinə səbəb olur. Nəhayət, uzunçəkən diskussiyalardan və danışıqlardan sonra dövlətlərin üzvlük haqqı şkalası əvvəlki metodologiya əsasında müəyyən olunub.
ABŞ əsas ödəyici olaraq qalır. Əvvəlki kimi, Təşkilatın bütün büdcəsinin 22 faizi onun payına düşür. 2006-cı ildə bu, 423 milyon ABŞ dolları təşkil edib. Yaponiyanın payı isə üç faiz azalıb. Yaxın üç il ərzində o, BMT-nin əsas
xərclərinin 16,6 faizini ödəyəcək.
Almaniyanın payına 8,6 faiz düşüb. Bu üç ölkə BMT-nin əsas donorlarıdır. Onların payına 47,2 faiz düşür.
Böyük Britaniya istisna olmaqla (6,6 faiz), digər inkişaf etmiş ölkələr belə səxavətli deyillər. Məsələn, Kanada, Meksika üzvlük haqqının 3 faizini, Çin 2,6 faizini ödəyir.
Rusiyanın payı demək olar ki, dəyişməz qalıb. O, BMT-nin mütəmadi büdcəsinin 1,200 faizini (təxminən 20 milyon ABŞ dolları) təşkil edəcək. 2006- cı ildə o, 1,100 faiz ödəyirdi. Belarusiyanın üzvlük haqqı həmçinin bir az - 0,018 faizdən 0,020 faizə qədər artıb, Ukraynanın haqqı isə - 0,039 faizdən 0,045 faizə qədər artıb. Qazaxıstanın payı da bir qədər artıb: 0,025 faizdən 0,029 faizə qədər.
Ermənistan əvvəlki kimi 0,002 faiz, Azərbaycan - 0,005, Türkmənistan - 0,006, Qazaxıstan - 0,029, Özbəkistan - 0,008, Gürcüstan - 0,003 faiz ödəyəcək, Moldova, Qırğızıstan və Tacikistan üçün isə BMT-nin ümumi xərclərindən ən az üzvlük haqqı - 0,001 faiz təsdiq olunub.
